१)कृत्रिम श्वास नशेफियरपध्द्त :
उद्देश :कृतिंश्वास शेफियर पध्द्त शिकणे .
साहित्य :चटई ,स्वयंसेवक ,इ .
कृती ;पीडिताला त्याच्या पोटावर झोपायला लावा . त्याचा एक हात सरळ करून आणि दुसरा हात . छातीवर दुमडून घ्या . आणि हातावर किंवा तळहातावर डोके ठेवा . पीडित व्यक्तीला त्यांच्या गुडघ्यावर अशा प्रकारे बस कि ,त्याची मांडी त्याच्या गुडग्याच्या मध्यभागी आहे यात तुमचे बोटे आणि अंगठे ठेवा ,हात सरळ ठेवा हळूहळू पुढे आरा जेणेकरून तुमच्या शरीरावर भर पडेल ,खालील दिलेल्या आकृती त दाखवल्याप्रमाणे तुमच्या . शरीराचा भार बाकीवर पडेल ,आणि पीडिता च्याफफुसातुन वाळवा जेणेकरून ,खालच्या फहसळ्या चिकटून कोरड्या होऊशिकतो .
२-३सेकंदात नंतर ते पुन्हा कोरडे करा आणि हि पक्रिया एक मिनिटात १२ते १३वेळी .

2)कृत्रिम श्वास न सिल्वस्टर पध्दत ,
साहित्य :चटई स्वयंसेवक , इ
कृति :पीडित त्याच्या पाटीवर झोपायला लावा त्यांच्या खांद्याखाली अशी ठेवा .
पीडित व्यक्तीच्या डोक्याजवळ गुडघे टेकून त्याचे दोन्ही हात कोपऱ्याखाली धरा पीडित दोन्ही हात छातीच्या तळाला खाली आपण आणि त्यांच्या हातावर थोडासा
दाब दया ६पीडित व्यक्तीने श्वास घेण्यास करेपर्यत हि प्रक्रिया पुन्हा करा .
२)केबल इन्सुलेशन
उद्देश :स्वहस्ते इन्सुलेशन करणे शिकणे केबल वापरून विलींग करण्यासची पध्दत .
साहित्य :केबल संयोजक प्लास चाळू

3छिक्ल मार्कर इ .
कृति :केबल सोलायची आणि पर्यत चिन्हांक्ति करा .
कनेक्शन पक्कड वापरून चिन्हांपर्यत केबल सोलून घ्या ,उष्णता रोधक तयारी जोपर्यत इन्सुलेशन उघडायचे आणि आहे तितकाच चिन्हांकित करा . हँड वोल्टचे दात चिन्हांवर करा सेट आणि केबल कड्कट्वीटी सात सेट करा ६हँड पोलरचे जात चिन्हांतर सेट करा ,पोल्टचे आणि)इन्सुलेशन कापण्यासाठी
ते फिरवा ७इन्सुलेशन काढण्यासाठी सेव्हिन्स ८इन्याकापण्या ची पध्द्त मघ्ये वापरयचा . जास्तीत जास्त फायदा घेण्यासाठी १०मिमी वापर मधून इन्सुलेटर काढण्याचा सराव करा .

४)प्रॅक्टिकल चे ना :-वायर गेज मापक

घरगुती वायरिंग साठी मल्टी स्टॅन्ड वायर वापरले जातात

वायर चा वापर :-

घरगुती आणि लघु उद्योगासाठी वारीसाठी गुंडाळलेले तारांचा वापर केला जातो

सामान्य केला जातो.

तार माफत गेज

माफत वायर गेज हे वापर आणि टेबलच्या कंडक्टर आकाराचा व्याज निर्धारित करण्यासाठी वापरले जाणारे एक साधन आहे

हीच किंचित पातळ गोलाकार प्लेट असून तिच्या परिघामध्ये अनेक

व बनवलेल्या असतात प्रत्येक गेज दर्थ येणारे विशिष्ट संख्या चिन्ह केले जातात

प्रत्येक पोस्टच्या

चेक आला त्रिज्या असतात गेज करून वायर सहज काढता येतातल

५)प्रॅक्टिकल चे नाव : टॉप पिन जोडणे

उद्देश:-इलेक्ट्रिशियन चालू.

वायर फिटर हात.

300mm स्टील फॉर्म

पेचक स

१५०मम त्रंब गोलाकार टो क ब टबसह चाचणी

दिवा पीव्हीसी केबलउद्दीन सॉकेट

कृती:-पहिले कटरनेवायर सोलून एन अर्थिंग मध्ये जोडणे व लावून टाईप केले अश्याप्रकारे मी टोप इन जोडली पिंनला पिनल कलर नुसार व केस न्यूट्रल अर्थिंग जशास तसे

६)प्रॅक्टिकल चे नाव:-वर्ष मापन

उद्देश:-पर्जन्यमापक तयार करा आणि पावसाचे प्रमाण मोजा.

साहित्य:-शेतीचे किंवा प्लॅस्टिकचे बनवणे दंडगोलाकार भांडे अल्ल रोधक मार्कर किंवा स्केल किंमत 25 सेंमी प्लास्टिक स्टीलचेशासन .

कृती:-तिच्या भांड्याचे खोलायचे टो क शास्त्रकारांनी अशा प्रकारे तोडूनटाका पात्राच्या ताकाची असेल. पाण्याच्या पातळीच्या उंचीचे वाचन लक्षात घ्या. चूक वाचक मिळविण्यासाठी विद्यार्थ्यांच्या वाळून त्यांच्या डोळ्यात पातळी पाण्याची वर आणखी पाहिजे.

जन्मा काका ची नोंद घेतल्यानंतर ती कामे सोडून पुन्हा वाचता येण्यासाठी ठेवावे. त्याच्या वाचनाच्या साप्ताहिक आधारावर आलेख तयार करा म्हणजे पाऊस मिली मिल दिवसाचा असेल.

निरीक्षण:-दिलेल्या कालावधी मध्ये किती पाऊस पडला आहे दिलेल्या खोलीतील पावसाची मूलभूत मत आहे व पृष्ठभागावरील पाणी म्हणजे वाटते किंवा पाचवी भवन न होता पावसाचे प्रमाण साधारणपणे पावसाची को लिहिलेली मीटर मध्ये मोजली जाते ठराविक कालावधीत पावसाचे पाणी मध्यम ते एका भांड्यात गोळा करते.

७)प्रॅक्टिकल चे नाव:-बायोगॅस

उद्देश:-बायोगॅस संयंत्राचा अभ्यास करणे.

साहित्य:-बादली , फवड, पाणी, इ.

कृती:-पाण्याचे देतील सेंद्रीय पदार्थांची काही स्म दिवानी झाले विघटन होऊन बायोगॅस तयार होते. शेनापासून जल जालना साठी येणारे वायुरूप इंधन म्हणजे बायोगॅस किंवा गोबरगस होईल. बायोगॅस म्हणजे मिथेन व कार्बन-डाय ऑक्‍साईडचे निरीक्षण यांचे प्रमाण 65 . 35 असते. मिथेन हा ज्वलनशील वायू म्हणून वापरला जातो व यंत्रामध्ये पाणी यांचे मिश्रण १:१ या प्रमाणात बायोगॅस तयार होण्यासाठी तापमान असावे लागते.

खाद्य ग्राम उद्योग यंत्र

हा प्रकारच प्रकारे सर्वात जास्त प्रचारात आल्या व खूप मोठ्या संख्येने बांधण्यात आली कारण हे यंत्र वापरणे फार सुरेख आहे.

KVIC त्या दि एन व्हिलेज पेस्ट्रीज कमीशन सयंत्र मुख्य पात्र जमिनीचा पृष्ठ भागाकाराची बांधलेले असते त्याच्या तोंडावर वर-खाली सरकणारी लोखंडी टाकी हे मुख्य दोन भाग अंतर्भूत आहेत इतर गेज उपांगे पूरक इनसेट पाईप पाईप इत्यादी असतात लोखंडी टाकी पाच पात्रातील सेन कार्यात तरगती ठेवलेली असते टाकीत जसजसा वायू जमत जातो तसतशी टाकीवर सरकते जाते टाकी पूर्णपणे वायूने भरली जाऊन राहते राखीच्या तोंडी तून त्री खुली करून वायू सोडला की टाकीच्या दाबाने वायू वाहत जाऊ लागते टाकी कल अंड ऊ नये म्हणून व्यास आधार सांगा अशी व्यवस्था केलेली असते व्यास गाई प्रेम किंवा गाई पाईप असे म्हणतात.

८)प्रॅक्टिकल चे नाव :- लेवल ट्यूब

उद्देश :- लेवल ट्युब मध्ये पाणी भरा आणि लेव्हल ट्यूब चा वापर करणे.

साहित्य :- डबल ट्यूब पाणी चोक

कृती :- लक्षपूर्वक लेवल ट्युब मध्ये पाणी भरा लेवल ट्युब मध्ये बुडबुडे किंवा एअर नसावा ट्युबला भरताना पाणी वढा .

लेवल ट्यूब घ्या आणि तिला एक खिडकीला एका बाजूला धरा देवल ट्यूब दुसरे तोंड खिडकी तिच्या दुसऱ्या बाजूला धरा आणि पट्टा केव्हा लेवल ट्यूब मधली पाणी स्थिर झालं का ते पहा .

एखादा मिस्त्री बांधकाम करत असले तर तो कोणत्याही प्रकारे लेबल ट्यूब वापरतोय ते पहा कोणतीही बिल्डिंग किंवा उताराचा घराची लेवल काढायचा असेल तर ट्यूबचा वापर केला जातो

९)प्रॅक्टिकल चे नाव :- निर्धूर चुली

उद्देश :- धूर रोहित चुली पारंपारिक चुलीची तुलाना.

साहित्य :- धूर विरहित चुली पारंपारिक चुली अन्न शिजवून या साठी भांडी दोन झाकण्यासाठी लाकूड 250gm तांदळाची पॅकेट दोन स्टेप वॉच

कृती :- 250gm तांदूळ दोन्ही स्टो सह एकाच वेळी शिजवला जातो म्हणजे धूर रहित आणि पारंपारिक स्टो

निरीक्षण :- करण्यासाठी लागणारे साहित्य वीट किंवा ओलसर माती खाली पासून तयार केली जाते

माती -“1 भाग

वाळू – 5 भाग

पेंढा किंवा भुस्सा किंवा सेन

१०)प्रॅक्टिकल चे नाव बोर्ड भरणे वायरचा कलर कोटिंग

उद्देश :- बोर्ड हा पण घरामध्ये प्रत्येक बटन वरती सर्व लाईट टीव्ही फ्रिज असे वेगवेगळे साधन वेगवेगळ्या बटणाने चालू करू शकतो बोर्ड मध्ये मोबाईल चार्ज व काही यंत्र जोडून चालू शकतो चार्ज करू शकतो

फायदा:- मध्ये आपापल्या फेज न्यूट्रल समजायला व दुसऱ्याला समजावून घेण्यासाठी वायरिंग कलर कोटिंग ही नेहमी करावी तेच हा जागी फेज न्युटनचा जागा न्यूटन सोडली आणि नेहमी आर्थिक ही त्या द्यावी हा असावा कारण पूर्ण लोड किंवा शॉर्टसर्किट कुठे झाला तरी फ्युज जातो तीन प्लग हा बोर्ड मध्ये असतो एस स्विच असे स्वीच असतात वेगवेगळे इत्यादी

कृती :- पहिला एक बोर्ड घेतला व काही स्विच बसवले वायरिंग केली कलर नुसार व फेज न्यू टलसे जोडून घेतला आर्थिक कनेक्शन दिले व फेज न्यूट्रल अर्थिंग बाहेर काढून टॉप पिन जोडली व बोर्ड तयार केला .

११)प्रॅक्टिकल चे नाव :- सेल आणि बॅटरी

उद्देश :- सेलचा अर्थ आणि प्राथमिक सेलची तत्त्वे जाणून घ्या

सेल वैशिष्ट्य आणि प्राथमिक शेला चे उपचार समजून घेणे.

ड्राय सेल चे महत्त्व आणि त्याचा वापर समजून घ्या

बेटे आणि त्याची अंतर्गत रचना आणि लीड ॲसिड सेल हा रासायनिक प्रतिक्रिया जाणून घ्या

बॅटरी चार्जिंग उपकरणे आणि बॅटरी चाचणी उपकरणे समजून घ्या

सेल :- सेल एक इलेक्ट्रो केमिकल उपकरण आहे ज्यामध्ये वेगवेगळ्या सामग्री पासून बनवलेले दोन इलेक्ट्रॉन असतात आणि प्रतिक्रिया असते

साधारणपणे दोन प्रकारच्या सेल असतात

प्राथमिक सेल. 2) कोरडा सेल

बॅटरी :- तेलाचा समूह आहे जो त्यांच्या अंतर्गत रासायनिक क्रिया द्वारे विद्युत ऊर्जा निर्माण करते बॅटरी स्थिर डीसी होल्टेज चा स्त्रोत आहे जिथे जड प्रवाहांची आवश्यकता असते तिथे लीड ऍसिड वापरल्यास जातात

१२)प्रक्टिकलचे नाव :-शोषखडा .
उद्देश :-शोषखडा बांधण्याची पद्धत अभ्यासणे .
साहित्य :-विटा ,दगड ,खोदण्यासाठी ,फावड ,पाटी टिकाव ,इ .
कृति :-वापरले ले पाणी ज्या ठिकाणी जमा होते . ते शोधा १मी *मी *१मी मोजमाप एकक खडा करा . तळाच्या ९/३वा भाग नारळाच्या आकाराच्या विटानि भरा .
वरचा १/३भाग लिबांच्या आकाराने गोळे भटीच्या विटांनि भरा .
निरीक्षण :-सारणी माती भिजवणारा खडा ज्यामध्ये घराचे सांडपाणी थेट वाहून जाते . सांडपाण्यात साचलेले पाणी आजूबाजूच्या मातीत शोषले.जाते
निष्कष :-११किंवा २५सेमी *२५सेमी गाळाचा सापळा भिजवलेल्या खड्यात अडथळा निर्माण होऊ नये म्हणून बांध या गाळ सापळ्या तुन
वेगवेगळी गाळ काढला जातो . जर बिजलेला खडा बुजला वर पद्धतीने चाळणी काढून ती वळवली जातात ,आणि पुन्हा स्थापित केला जातो .

13)प्रक्टिकलचे नाव :-प्रेशर आणि दाब स्टोव्ह
उद्देश :-रॉकेलचा दिवा आणि प्रेशर स्टोव्ह ची देखभाल करण्याची पद्धत जाणून घेणे .
साहित्य :-कॉस्टिक सोडा स्कुबर जुना टू थब्रशडिट जर्ट पावडर डस्टर इ .
प्रक्रिया :-स्टोव्हवरील आना चे पूणर्पणे स्वच्छ करा
स्टोव्हची पृष्ठभाग कोमट साबणाच्या पाण्याने स्वछ करा .
आता हे साबण ओल्या डस्टरच्या मदतीने स्टोव्हवर स्वच्छ करा . दिवे ट्रिम कटरला आणि स्वच्छ जेणेकरून सर्व दिवे एकसारखे असतील असा आकार घ्या .
विक स्टोव्ह :-
उद्देश :-रॉकेल पूणर्पणे जाळण्यासाठी पुरेशी हवा आवश्यक आहे . पुरेशी हवा उपलब्ध नसल्यास स्टोव्ह मथून पिवळी ज्वाला निघते त्यामुळे पिवळी भाडी काळी पडतात .
स्टोव्ह वापरल्यानंतर बोट वापरून प्रकाश खाली करा .
आणि नंतर दिवा झाकून ठेवा . बऱ्याच वेळा लोक जाळण्यासाठी तोंडातून हवा भरतात . सर्व दिवे नेहमी समान पातळीवर ठेवा अन्यथा ,काही दिव्यामध्ये जास्त
तेल असते ते पिवळी ज्योत देतील प्रज्वलित मेणबत्या नियमितपणे सम आकारात कापून घ्या .

१4)प्रक्टिकल चे नाव :-वीज बिलाचा अभ्यास करणे व घरघुती बिल कसा काढावा याचा अभ्यास करणे .
साहित्य :-एनर्जी मीटर कल्क्युलेटर वही ,पेन इ .
कृति :-सर्व प्रथम घरातील उपकनाची यादी तयार करून घेणे .
उपकरण किती वॊट (कं र ट )घेत असते . हे चेक करून घेणे . असे प्रत्येक उपरणाचे घेणे उदा . पंखा, फ्रिज, हिटर ,टी . व्ही ,मिक्सर ,इ त्या नंतर किती वेळ वापरले जातात . याची वही मध्ये नोंद करून ठेवा ,
असे दरो र ज उपकरणाची नोंद करून ठेवणे . १महिना झाल्यानंतर एकूण किती वॉट व तास वापरली याच गणित करून आलेले अंक वॉट असते वॉट भागिले यामधून आलेले अंक म्हणजे युनिट ते फक्त एक दिवसाचे आहे तर महिन्याचे किती असेल . हे काढणे महिन्याचे युनिट *दर किती असेल हे या मधून आलेले उत्तर म्हणजे आपल्या घरामधील बिल किती आला हे सांगू शकाल .

१5)प्रक्टिकलचे नाव :-प्लेट अर्थिग करणे .
साहित्ये :-वायर केबल प्लास ,मल्टीमीटर ,वही ,पेन इ .
साधना :-तांबे किंवा जी ,आई ,नट बोल्ट ,किंवा वायर
फनेल . जी .आई पाईप . कास्ट आर्यन कव्हर . मीठ कोळसा आणि पाणी . तारेचे जाळे .प्कती :-जमिनीत खडा खानाने त्या खड्यात अभ्या स्थितीत कोप प्लेट किंवा जी. आय . प्लेट दाब नट बोल्ट आणि वॉशरच्या साह्यायाने अर्थ वायरला अर्थ प्लेटशी जोडा . अर्थ वायर नट बोल्ट आणि वॉश र हे प्लेट सारख्याच धातूचे असावेत. मातीचा प्रतिकार

कमी करण्यासाठी आणि आद्रता टिकवून ठेवण्यासाठी पृथ्वीच्या प्लेट भोवती आणि कोळशाचा जाड थर तयार करा. प्लेट टवर जी. आय. पाईप बसवले आहे फनेल आणि वयरची जाळी पाईपवर ठेवली जाते. ही संपुर्ण व्यवस्था दलावा लोखडाने झाकलेली आहे. पृथ्वीच्या प्लेट भोवती ओलावा टिकवून ठेण्यासाठी फनेलमधून मध्यम पाईप माध्ये 3ते 4बादल्या पाणी ओतले पाहिजे.

१6)प्रॅक्टिकल चे नाव:- सौर कुकर

उद्देश:-अन्न शिजवण्यासाठी सोलार कुकर कसा वापरायचा जाणून घेण्यासाठी

साहित्य:-सौर कुकर थर्मामीटर

पाणी अन्न शिजवले इत्यादी.

कृती:-सौर कुकर चे काचेची झाकण आणि आरशाचे योग्य अवस्था थेट सूर्यप्रकाशात ठेवा. सोलर कुकर मध्ये काळ या भांड्याची शिजवण्याची आम्हाला ठेवा आणि योग्य प्रमाणात पाणी घाला. काळे भांडे बंद करून बॉक्स मध्ये ठेवा आणि कुकरचे झाकण बंद करा बॉक्समध्ये थर्मामीटर ठेवा आणि दर पंधरा मिनिटांनी ठेवा. थर्मामीटर ठेवा तापमानाची नोंद घ्या.

१६)प्रॅक्टिकल चे नाव:-डिजेल इंजन

माहिती:-एक डिझेलवर चालणारे इंजिन आहे इंजिन मध्ये खूप प्रकार आहे. छोटी-मोठी इंजिन असता इंजिनाने आपले शेतामध्ये पाणी काढता येते. नाईट तयार होते गाडीला पुढे जाण्यासाठी उपयोग होते मला हँडल मारताना आपल्याला.

इजा होणे नये ही काळजी घ्या इंजिन चालू करणे आधीडीजल व ऑईल चेक करा.

उपयोग:-आपण इंजिन मुळे मोठे असे ट्रक जेसीपी लोखंडाचे गाड्यांना साठी उपयोग ये तात. मेरे मन मे पाणी बाहेर काढण्यासाठी उपयोग येते. तयार होते व आपण ती वीज वाचू शकतो छोट्या व पाण्यातील मोटर मोठ्या मोटरसाठी मोठ्या इंधन

वापरतात. व छोटे-मोठे छोटी इंधन वापरतात.
नीला सुद्धा डीजल इंजन उपयोगाला येतात ट्रेन ला सुद्धा इंधन असतात.

साहित्य:-डिझेल ऑइल तेल कपडे गान ट इ.

साधने:-डिझेल इंजिन ड्रायव्हर ट्को मीटर मिटर स्पॅनर स्क्रू. इ.

१७)प्रॅक्टिकल चे नाव:-होल्टेज आणि करंट मोजणे.

उपयोग:-तेजा पण द्या किंवा मोबाईलसे यांचा असेल तर त्या यंत्राला किती होते त्या मंत्राचे होऊ द्यायचे तेवढी क्षमता आहे ते आपण मध्ये कंट्रोल करू शकतो आपल्याला पाहिजे तेवढेच सोडून पण शकतो.

कृती:-पहिला हायटेक केंद्राला घेतला एक बल्ब व होल्टेज घेतला मल्टीमीटर तो होल्टेज कंट्रोलला जोडला. बल्ब लवून होल्टेज वाढवतो २००पर्यंतबल्बचा होल्टेज दिले आहे जसे होल्टेज वाढले तसे बल्बचा प्रकाश वाढत राहील . मल्टीमीटर मध्ये होल्टेज चेक केला अशा प्रकारे व्होल्टेज प्रॅक्टिकल पूर्ण झालावायर मधून कंरड की ती वाहत होतो ते मोजने.

१८)प्रॅक्टिकल चे नाव:-सौर पॅनल

उद्देश:-सोलर दिवे निवडण्याची आणखी व्याप्ती करण्याची शोषण पद्धत.

साहित्य:-मल्टीमीटर सोलो टिंग मटेरियल सोलर पॅनल बॅटरी.

कृती:-शिक्षक विद्यार्थ्यांना त्यांच्या संबंधित घराच्या सौर ऊर्जेच्या गरजेचे मूल्यांकन करण्यस सोर प्रकार व्यवस्था डिझाईन करण्याची सांगू शकतात. एक शेत प्रयोग केले जाऊ शकतात व सौर दिवे बसवण्याचा पायऱ्या पुढील प्रमाणे आहे.

उपकरणासाठी आवश्यक ऊर्जेची गनना कर.

योग्य सोलर पॅनल निवडने.

योग्य बॅटरी मिळते.

योग्य प्रकाशन साधनं निवडणे.

कमेक्शन आणि स्थापन.

मल्टीमीटर वापरून रसला काढणे.

निरीक्षण:-नमुना गन्ना ऊर्जेची गरज याची गणना उपलब्ध बाराण्याचा दैनंदिन वापराची.

१९प्र्क्टीकलचे नाव :-प्लेन टेबल सर्वक्षण
उद्देश :-प्लेन टेबल टूलचा वापर करून भिन्न परिमाणासह स्थान मॅप करा .
साहित्य :-प्लेन टेबल इक्विपमेट व्ह्यूअर रुलर पेन्सिल रेंजीग रॉड ड्रॉईंग पेपर पिन ३०मीटर टेप लेबल ट्यूब स्पिरिट लेव्हल .इ .
कृती :-प्रथम फिल्डचे परिमाण निश्चित करा . प्लेन टेबल लेवल आहे कि नाही . हे पाहण्यासाठी परिसरात फिरा . टेबल उपकरणे कोठे स्थापित केले जाऊ शकतात .
प्लॅन टेबल स्थपित करा :-प्रथम क्षेत्रा चा अंदाज घ्या .
मोजमापक पत्रक आणि सर्वक्षण क्षेत्राच्या संबंधित आकारानुसार .
योग्य स्केल निवड :-बिदू निवड जेणेकरून तेथून सर्व बिदू लक्षत येतील . बिदू पी . वर टेबल स्थापित करा आणि ते समतल केल्यानंतर तेथे बोड्र स्थापित करा .
शीट वरील बिदू पी . निवडा जेणेकरून ते योग्य ठिकाणी निश्चित करा चुंबकीय होकायंत्र वापरून नकाशावरील दिशा वर चिन्हकीत करा .
दर्शकाला पी . बिदू वर केंर्दीत करा आणि नकाशावरील भिन्न बिदू दर्शवा जसे कि .a. b. c . इत्यादी
पहा आणि कागदावर रेषाकाढा
p a . p b . मोजण्यासाठी टेपच्या मदतीने p cआणि p पासून विविध बिदूंचे अंतर मोजा आणि स्केलनुसार कागदावर संबंधित रेषा काढा

२०)प्रॅक्टिकलचेनाव: डम्पी लेवल.

उद्देश:-डम्पी पातळ वापरण्यास शिकणे.

साहित्य:-डम्पी लेवल स्पिरीट लेव्हल लेव्हल स्टॉप ट्रॅप कंपासप्लबर बॉब लाईम नोटबुक मीटर इत्यादी.

कृती: बॅच-मार्क निवडा.

डम्पी पा तळी सेट करा. ट्राय पॉ ड वर डी व्ह इ सचे नि

करण करा लेग समायोजन.

लेव्हलित्रकरा.

बॉक्साईड बीएससीतिडी ग घ्या. आणि उपकरणाची उंची निश्चित करा.

सर्व मुद्द्यांचा अंदाज वाचून घ्या. दिशा निर्देश आणि विंदू कागदा वर रेकॉर्ड करा. सर्व बिंदू प्लांट करा.

निरीक्षण:-डम्पी लेवल ची पद्धत शिकण्यासाठी विद्यार्थ्यांनी खालील कामे करण्यास सांगा तर असलेल्या डोंगरावर उतारावर संरक्षण करा.