अभियंत्रिकी

मापन

मापनच्या दोन पद्धती :-1]म्याट्रिक 2]ब्रिटीस

1] ब्रिटीस :-इच ,फुट ,कोस ,पाड़ ,बीघा ,वजन ,मन ,पाउन ,डजन ,चार आन ,T. M.C , पायली,आदुली

2] म्याट्रिक:-C.M , M.M,मीटर ,लीटर ,ऐमेल ,किलो ,ग्रॅम ,किलो मीटर ,सेकद ,मिनिट ,पाउंड ,सेन्टी मीटर

1] इचाचे फूटत करताना बारणे भागने

2] फुटाचे इचात करताना बाराणे गुनने

3] मिटरचे सेन्टी मीटर करताना 100 भागने

4] सेन्टी मीटरचे मीटर करताना 100 गुनने

5] मिटरचे MM करताना 1000 भागने

6] MMचे मीटर करताना 1000 गुनने

7] मिटरचे किलो मीटर करताना 1000 गुनने

8] किलोमीटेरचे मीटर करताना 1000 गुनने

9] मिटरचे फुट करताना 3.3 भागने

10] फुटाचे मीटर करताना 3.3 गुनने

11] इचाचे सेन्टीमीटर करताना 2.5 भागने

12] सेन्टीमिटरचे इच करताना 2.5 गुनने

1] 1 मीटर =100 cm

2] 100 cm =1000 mm

3] 1 किलो=1000 gm

4] 1000 m =1 km

5] 1000 ml ==1 लीटर

6] 1m =3.3 फुट

7] 1 फुट=300 mm

8] 1 इच =2.5 cm

9] 1 ब्रास =100,5.2 फुट

10]100 पैसे =1 रु

2 ) वेल्डिंग

उद्देश – वेल्डिंग करणे

साहित्य- आर्क वेल्डिंग किंवा गॅस वेल्डिंग मशीन, हॅन्ड ग्लोज, सेफ्टी शूज, गॉगल,

कृती -1) वेल्डिंग करण्यापूर्वी सुरक्षा साधने घालावे

2) ज्या धातूला वेल्डिंग करणार आहे त्याला अर्क रोड पाहिजे

3) ज्या धातूला वेल्डिंग आहोत त्याला अर्थिंग दिली पाहिजे

4) मशीन चालू करू तापमान सेट करून घेणे

त्यानंतर वेल्डिंग करून घेणे

वेल्डिंग चे प्रकार -1) आर्क वेल्डिंग

2) co2 वेल्डिंग

3) स्पॉट वेल्डिंग

4) टिंग वेल्डिंग

३ )लेथ मशीन

उद्देश – जॉब तयार करायला सर पेज काढणे कट मारणे हे फिनिशिंग करणे

साहित्य- लोखंड लाकूड इत्यादी

कृती-1) लेथ मशीन इला चालू केले

2) गेट रेऊस पुढे

3) त्यानंतर क्लोज कट केले

4) लाकडाला सरफेस काढणे

5)60 नंबरच्या पोलीस पेपरने घासणे

6) त्यानंतर एका साईटला कट लावलं

7) जॉब झाल्यावर मशीन बंद करणे

8) जॉब काढून घेणे

पाया आखणी

उद्देश – चार कंपनीची डिग्री आखणे किती मापावर पोलाचे खड्डे पोल रेषेत लावणे ओळंबा सिमेंटने खड्डे भरणे

साहित्य- सिमेंट,वाळू,खडी, पाणी,टोपले,दोरे,थापी ओळंबा,फावडी इत्यादी

कृती-1) पहिले लाईन दोरीने दोन्ही बाजूला दोरी बांधली

2) नंतर ती लाईन दोरी काटकोन मध्ये आहे की नाही ते पाहिले

3) आणि चुन्याचे नंतर आखणी केली

4) त्या लाईन वरती फुटावर खड्डे केले

5) दोन्ही बाजूचे अंतर व फूट इतके होते

6) यासाठी फुटाचे खांब लागले

12) मिलिंग मशीन

साहित्य- स्पॉट ड्रिल, एंड मिल, ड्रॉ बेटर कटर, रिव्हर्स बेल एंड कटर, फूड ड्रॉप कटर

उद्देश – मिलिंग मशीन द्वारे वेगवेगळ्या प्रकारचे टूल काय काम करतात हे शिकणे

कृती-1) मी पहिल्यांदा टॉवेल कटरच्या साह्याने सर पेज केला

2) मी पहिल्यांदा लाकडाचा पाच इंचाचा तुकडा मिलिंग मशीनच्या वर्गीक टेबल व्यवस्थित फिट केला

3) लाकडाच्या मध्ये भागाला ई आकाराचा टूल घेतला

4) नंतर तो बेंड बदलून चावी गाळा तयार केला

7) रंगकाम

उद्देश – रंगकाम शिकणे

साहित्य- रंग, तिनेल

कृती-1) सर्वप्रथम रंग करायचा भाग सेंड पेपरने साफ केला

2) प्रेगन मध्ये काळा रंग भरला

3) योग्य पद्धतीने स्प्रे गणे रंग दिला

रंगाचे प्रकार – डिस्टेंपर, ऑइल पेंट, एकी लिंक पॅन्ट

दिवर ब्रश, ट्रिंब ब्रश, रोलर ब्रश

8) विटाचे बांधकाम

उद्देश – बांधकाम करायला शिकणे

साहित्य-विटा, थापी, लाईन दोरी, कोळंबा, पाटील, हॅन्ड ग्लोज, फावडी, खोरे,पाणी

कृती-1) वाळू सिमेंट याचा अंदाज घेऊन डेपो टाकला त्याचे प्रमाण पुढील प्रमाणे घेऊन डेपो टाकला त्याचे प्रमाण पुढील प्रमाणे

2) नंतर माल तयार केला व विटा कामाच्या ठिकाणी आणल्या

3) नंतर बांधकाम करण्यास सुरुवात केली

4) बांधकाम करण्यासाठी काही अडचणी आल्या त्या म्हणजे चाल केव्हा व कुठे सोडावी

5) ते सरांना विचारून सॉल करून घेतली

6) यासाठी आम्हाला दीड गोणी सिमेंट व वाळू 27 पाटला लागल्या

9) co2 वेल्डिंग

उद्देश – वेगवेगळ्या प्रकारच्या वेळी शिकवणे व त्याचा महत्त्व समजून घेणे

साहित्य- चार व्हील, डपवर पाईप टेप

साधने – वेल्डिंग हेल्मेट, सेफ्टी शूज, एप्रोन, वेल्डिंग गॉगल, सेफ्टी ग्लब्स, वेल्डिंग मशीन, वायर युनिट

कृती -1) सर्वप्रथम साधने गोळा

2) टेबल तयार करण्यासाठी डपोहर पाईप व पत्रा

3) 4.2 * 2.7 या मापाचा कापलेला व ते co2 वेल्डिंग मशीनच्या माध्यमातून जोडली

4) टेबल तयार झाल्यावर त्यात पाच इंची व्हील जोडले

वेल्डिंग- दोन समान किंवा असमान धातूला योग्य मापनावर गरम करून जोडण्याची प्रक्रिया म्हणजे co2 वेल्डिंग होय

10 पावर हेक्सो

उद्देश – आपण पावर हेक्सो मशीनच्या साह्याने लहान मोठे लाकूड लोखंड फळे वासही इत्यादी वस्तू कटिंग कशी करायची याची माहिती घेतली

साहित्य- लाकूड, हेक्सो ब्लेड

कृती-1) पावर हेक्सा मशीन चालू करण्यासाठी लाईट ऑन केली

2) वर्किंग टेबलला लाकूड चांगल्या प्रकारे फिटिंग करणे

3) पावर हेक्सो मशीन चालू केली

4) अमला पकडून ब्लेडच्या साह्याने कट करणे

5) त्यानंतर वर टेबलच्या व्हाईस खोलने

6) लाकूड साईटला घेतले

मशीनच्या पार्टची नावे -1) हॅन्डविल, ब्लेड,, कॉलम, कूलिंग पाईप, सपोर्ट, मॅच इन वाईस, ओन ऑफ स्विच

11 आरसीसी कॉलम

साहित्य-सिमेंट, वाळू, खडी, पाणी, बोल पाईप, हॅपी, टोपले, फावडी, बायडिंग तार इत्यादी

उद्देश – गोल पाईपाच्या साह्याने रोडवर रिंग बाईंडिंग तार वापरून बनवलेला कॉलम भरले

कृती-1) गोल फुटाचा पाईप साफ करून ऑइल लावणे

2) 3.3 फुटाचे रोड कटिंग केले इत्यादी तीन इंचावर ने 90 डिग्री मध्ये बेंड केले

3) 72 इंचाचे सात रोड वर्तुळा आकारात तयार करून एक फुटाच्या मापावर बायनिंग तार बांधून घेतले

4) त्यानंतर पाईपामध्ये कॉलम टाकून म** तयार करून कॉलम भरून घेतला

5) त्यानंतर कॉलम चुकल्यावर त्याला पायपामधून अलग करून घेतलं आणि प्रकारे कॉलम तयार केला.

१३) मोबाईल ॲप

उद्देश- साहित्य विना मोबाईल द्वारा काम करणे

साहित्य- मोबाईल बबल ट्यूब

कृती-१) मोबाईल मध्ये बबल ट्यूब डाऊनलोड करून घेणे

२) त्यामध्ये दिल्याप्रमाणे लेवल ट्यूब

३) मीटर टेप आणि दिशादर्शक वापर करा

मोबाईल अप्प

१४) फेरोसिमेंट शीट बनवणे

उद्देश- टाकीसाठी फेरोसिमेंट शीट बनवणे

साहित्य- रेती सिमेंट जाळी विडमेट चिकन मॅच तार पेपर रंदा थापी

कृती -१) प्रथम सहा एम एम इंच असलेला 30 cm चे चार रोड घेतले

२) 30 सेंटिमीटर इतके रोड कापून घेतला

३) वन गुणिले वन फूट ची वेल्ड मॅच कापून घेतली

४) चिकन मिरची एक गुणिले एक फूट जाळी कापून घेतली

५) मग चौकोनी रॉड ला वेळ मी जाळी जोडून घेतली

६) त्यावर तारेने चिकन मे जाळी जोडून घेतली

७) १.३ .३ या पद्धतीने सिमेंट वाळूचे मिश्रण केले

८) त्यावर तयार केलेले सिमेंट व वाळू याचे मिश्रण त्यावर टाकले व ते एक आल्यावर घेतली सारा त्याच्यामध्ये सर्वसामान करून घ्या

15सनमका बसवणे

उद्देश :- प्लाउडला सनमायका बसवायला शिकणे

साहित्य : – फेविकॉल, सनमाईक, प्लाउड, कटर, पत्रा, पेपर .

कृती :- 1) प्लाउडचे मापन करून घेतले.

2) मापाच्या सहाय्याने सन्माईक कट करून घेतली.

3) प्लाउड सनमाइक या दोघांवर फेविकॉल लावला.

4) त्यानंतर त्या दोघांना एकमेकांवर चिटकवले.

5) घट्टपणा साठी पेपर टेपचा वापर केला.

6)24 तासांनी पेपर टेप काढून घेतली व सनमइक वरचा प्लास्टिक काढून स्वच्छ केला

16 प्लॅबिंग करणे

उद्देश :- घरातील किवा इतर ठिकाणची पाइप लाइन करायला शिकणे

साहित्य :- pvc पाइप, लबो, सेलुशन, xo

कृती :- 1) अगोदर ज्या ठिकाणी आपण पाइप लाइन करणार त्या ठिकाणी मोजमाप करावे व अंदाजे खर्च सांगावा , व मटेरियल गोळा करावे.

2) योग्य त्या मापात पाईप कापून घ्यावा.

3) पाईपे चिकटवताना सेलुशन लावले जेणेकरून पाणी लिकेज होणार नाही.

4) पाईपे लाइन झाल्यावर पाणी सोडून चेक करावे

17 आवाजरे व उपकरणाची ओळख

1. मिलिंग मशीन

1मिलिंग मशीन, एकतर उभ्या किंवा क्षैतिज, सामान्यत: सपाट आणि अनियमित आकाराच्या पृष्ठभागावर गीअर्स, थ्रेड्स आणि स्लॉट्स ड्रिल, बोअर आणि कट करण्यासाठी वापरली जातात

2) Co2 welding

ज्याला गॅस मेटल आर्क वेल्डिंग (GMAW) असेही म्हणतात, एक वायर इलेक्ट्रोड वापरते जे वेल्डिंग गनद्वारे दिले जाते आणि इलेक्ट्रिक आर्कद्वारे वितळले जाते. वातावरणातील दूषित होण्यापासून वेल्डचे संरक्षण करण्यासाठी कार्बन डाय ऑक्साईड वायूचा संरक्षक वायू म्हणून वापर या प्रक्रियेत होतो.

3) लेथ मशीन

लेथ मशीन हे एक स्थिर कटिंग टूल आहे जे प्रामुख्याने लाकूड आणि धातूला आकार देण्यासाठी वापरले जाते, हे एक स्थिर कटिंग टूल आहे जे प्रामुख्याने लाकूड आणि धातूला आकार देण्यासाठी वापरले जात

18 वुड राउटर

उद्देश :वुड राउटर मशीन चा वापर करून लाकडाला आकार देणे

साहित्य :लाकूड

साधने:वुड राउटर मशीन

कृती :- 1] सगळ्यात आधी मशीन बद्दल माहिती

२] काप्युटर वरती डिसाइन तयार करा. व ती डिझाईन पेनईव्ह मध्ये सेव्ह करा.

३) तो पेनड्राईव्ह मशीन ला जोडा.

4) मशीन चालु करा .

5) मशीन जो आपण पेनड्राईव्ह मध्ये अकार दिला तोच आकार मध्ये आकार दिला तोच बेडवर असलेल्या लाकडाला देईल.

*वुड राउटर मशीन ने आपण दरवाजा डिजाइन किंवा लाकडाच्या कोणत्याही वस्तूला आकार देवू शकतो .*

. *या मशनीला cnc वुड राउटर अस सुध्दा म्हणतात.

19 FRP

उद्देश- शेड साठी पत्रा तयार करणे

साहित्य- हार्डनर कोबाल्ट पिगमेंट का तर एफ आर पी ग्लासमेट

कृती-१) पहिला पत्रा स्वच्छ कापडाने पुसून घेणे

२) त्यानंतर पत्रा चिटकवून धरून नये म्हणून वॅक्स लावून घेणे

३) त्यानंतर एक लिटरच्या डब्यात रेंजिंग घ्यावे व एकबूतर हार्डनर व एक वचन कोबाल्ट घ्यावे

४) त्यांचे चांगले मिश्रण करून घ्यावे

५) त्यानंतर पूर्णपणे हलवून झाल्यावर एफ आर पी वर

६) तीन तास वाळायला ठेवणे

CNC वुड राउटर म्हणजे काय?

CNC वुड राउटर हे एक ऑटोमेटेड मशीन आहे जे संगणक नियंत्रित प्रणालीचा वापर करून लाकूडावर विविध प्रकारची कामे करते. यामध्ये ड्रिलिंग, कटिंग, मिलिंग, नक्षीकाम आणि प्रोफाइलिंग अशा कामांचा समावेश होतो.

CNC वुड राउटरची वैशिष्ट्ये:

1. अचूकता: संगणक नियंत्रित असल्यामुळे अत्यंत अचूक कामे केली जाऊ शकतात.
2. पुर्नरावृत्तीक्षमता: एकच डिझाइन पुन्हा पुन्हा तयार केले जाऊ शकते, ज्यामुळे मास प्रोडक्शन सोपे होते.
3. स्पीड: मॅन्युअल कामांच्या तुलनेत ही प्रक्रिया जलद असते.
4. सुरक्षितता: ऑटोमेशनमुळे मॅन्युअल हस्तक्षेप कमी होतो, ज्यामुळे अपघातांची शक्यता कमी होते.
5. विविधता: लाकूड, प्लास्टिक, अॅक्रेलिक, आणि इतर अनेक मटेरियलवर काम करता येते

CNC वुड राउटरचे फायदे:

1. कमी वेळ आणि श्रम: मॅन्युअल प्रक्रियेपेक्षा कमी वेळ लागतो आणि श्रम बचत होते.
2. उच्च उत्पादकता: मोठ्या प्रमाणावर उत्पादन करता येते.
3. अचूकता आणि गुणवत्ता: कामाची अचूकता आणि गुणवत्ता उच्च असते.
4. डिझाइनची लवचिकता: संगणकावर डिझाइन बदलून विविध प्रकारचे काम करता येते.
5. CNC वुड राउटरसाठी टूल पाथ जनरेट करण्याचे टप्पे:
6. डिझाइन तयार करणे (Design Creation):
   CAD सॉफ्टवेअर वापरणे: Autocad, Fusion 360, या सारख्या CAD (Computer-Aided Design) सॉफ्टवेअरचा वापर करून डिझाइन तयार करा. हे सॉफ्टवेअर तुम्हाला तुमच्या प्रोजेक्टचे तंतोतंत मॉडेल तयार करण्याची परवानगी देते.
   डिझाइन आयात करणे: जर तुमच्याकडे आधीच तयार डिझाइन असेल तर ते सॉफ्टवेअरमध्ये आयात करा.
7. डिझाइनला टूल पाथमध्ये रूपांतर करणे (Converting Design to Tool Path):
   CAM सॉफ्टवेअर वापरणे: CAD डिझाइनला टूल पाथमध्ये रूपांतर करण्यासाठी CAM (Computer-Aided Manufacturing) सॉफ्टवेअर वापरले जाते. काही सामान्य CAM सॉफ्टवेअरमध्ये VCarve, Aspire, आणि Fusion 360 यांचा समावेश होतो.
   मशीन सेटअप: मशीनचे पॅरामीटर्स सेट करा, जसे की मशीन प्रकार, वर्कपीसची मिती, आणि टूलची निवड.
   टूल पाथ सेटिंग्स: कटिंग डेप्थ, कटिंग फीड रेट, स्पिंडल स्पीड इत्यादी सेट करा.
8. सिमुलेशन आणि व्हेरिफिकेशन (Simulation and Verification):
   सिमुलेशन चालवणे: CAM सॉफ्टवेअरमध्ये टूल पाथची सिमुलेशन चालवा, ज्यामुळे कापण्याच्या प्रक्रियेचा पूर्वावलोकन करता येतो.
   व्हेरिफिकेशन: सिमुलेशनमधून मिळालेल्या निकालांची पडताळणी करा आणि आवश्यकतेनुसार टूल पाथमध्ये बदल करा.
9. G-Code जनरेट करणे (Generating G-Code):
   G-Code निर्यात करणे: एकदा टूल पाथ तयार झाला की, CAM सॉफ्टवेअरद्वारे त्याचे G-Code मध्ये रूपांतरण करा. G-Code हा मशीनला कसे चालवायचे याचे निर्देश देणारा कोड आहे.
   फाईल सेव्ह करणे: तयार केलेले G-Code फाईल सेव्ह करा.
10. G-Code मशीनमध्ये लोड करणे (Loading G-Code into the CNC Machine):
    फाईल ट्रान्सफर: G-Code फाईल USB किंवा नेटवर्कद्वारे CNC वुड राउटरमध्ये ट्रान्सफर करा.
    मशीन सेटअप: CNC मशीनवर वर्कपीस व्यवस्थित सेट करा आणि टूल्स लोड करा.
11. CNC मशीन चालू करणे (Running the CNC Machine):
    CNC कंट्रोलर सेटिंग्स: मशीन कंट्रोलरवर G-Code फाईल लोड करा आणि आवश्यक सेटिंग्स तपासा.
    प्रक्रिया सुरू करणे: सगळे सेटअप पूर्ण झाल्यानंतर, मशीन चालू करा आणि प्रक्रिया सुरू करा.
    CNC वुड राउटरसाठी वापरले जाणारे सामान्य सॉफ्टवेअर:
    CAD सॉफ्टवेअर: