ड्रीप इरिगेशन म्हणजे पाण्याची अचूक आणि नियंत्रित पद्धतीने फळबाग, भाजीपाला आणि इतर पिकांसाठी सिंचन करणे. यामध्ये खालील घटकांचा समावेश आहे:
1. संरचना
- ड्रीप ट्यूब: लवचिक प्लास्टिक ट्यूब जे पाण्याचे वितरण करते.
- ड्रिपर: ट्यूबच्या ठिकाणी पाण्याचे प्रमाण नियंत्रित करणारे यंत्र.
2. फायदे
- पाण्याची बचत: कमी पाण्यात जास्त उत्पादन.
- पोषण प्रभावी: पाण्यासोबत खतांचा अचूक वितरण.
- माती संरक्षण: मातीची धूप कमी होते.
- रोगांचा कमी प्रकोप: पाण्याचे थेट मुळांवर वितरण रोगांची शक्यता कमी करते.
3. उपयोग
- पिके: फळबाग, भाजीपाला, गहू, भुईमूग इत्यादी पिकांसाठी उपयुक्त.
- सिंचन: गाळ व पाण्याच्या वापरात कमी.
4. सिस्टम स्थापनेची प्रक्रिया
- डिझाइन: भुईमूग, झाडे आणि मातीच्या प्रकारानुसार सिस्टमची रचना.
- इंस्टॉलेशन: पाईपलाइन, ड्रिपर आणि इतर उपकरणांची स्थापना.
- परीक्षण: सिस्टम कार्यरत आहे का ते तपासणे.
5. देखरेख
- नियमित तपासणी: ड्रिपर व पाईपलाइनमध्ये अडथळा येत नाही याची खात्री करणे.
- सुरक्षितता: पाण्याची गुणवत्ता आणि पद्धतींची नियमित देखरेख.
ड्रीप इरिगेशन सिस्टीम जास्त उत्पादन, पाण्याची बचत आणि कार्यक्षमता यासाठी एक प्रभावी पद्धत आहे.
