पोल्ट्री म्हणजेच कोंबड्या, ताज्या अंड्यांचा आणि कोंबड्यांच्या मांसाचा उत्पादन करणारा व्यवसाय. हा व्यवसाय विशेषतः शेतकऱ्यांसाठी लाभदायक ठरतो, कारण यामध्ये कमी जागेत अधिक उत्पन्न मिळवता येते.
पोल्ट्री शेतीचे फायदे:
- उत्पन्नाचा स्रोत: कोंबड्या आणि अंड्यांचा विक्रीतून चांगला नफा मिळतो.
- सामाजिक गरजा: अंडे आणि कोंबडं हे पोषणासाठी महत्त्वाचे अन्न आहेत, ज्यामुळे लोकांची आहारातील गरजा पूर्ण होतात.
- जलद वाढ: कोंबड्या लवकर वाढतात, त्यामुळे शेतकऱ्यांना कमी वेळात उत्पादन मिळते.
- कमी गुंतवणूक: पोल्ट्री व्यवसाय सुरू करण्यासाठी अपेक्षाकृत कमी गुंतवणूक लागते.
पोल्ट्रीच्या प्रमुख प्रकार:
- ताजे अंडे उत्पादन करणारी कोंबडं: या प्रकारात कोंबड्यांपासून अंडे मिळवले जातात.
- मांस उत्पादन करणारी कोंबडं: या प्रकारात मांसासाठी कोंबड्यांचा वापर केला जातो.
- पाळीव कोंबड्या: या कोंबड्यांना विशेष सजावटीसाठी पाळले जाते.
पोल्ट्री फार्मिंगमध्ये लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी:
- आहार: कोंबड्यांना संतुलित आहार देणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
- आरोग्य: कोंबड्यांचे आरोग्य देखरेख करणे आवश्यक आहे. रोग नियंत्रणासाठी लसीकरण करणे अनिवार्य आहे.
- साफसफाई: पोल्ट्री फार्मची स्वच्छता राखणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे रोगांचा प्रसार थांबवता येतो.