१)गायचे वजन काढण्यासाठी त्यांचे सूत्र वापरून गाईचे वजन काढण्यात येते.
२) गायचे सूत्र काढण्यासाठी लांबी गुणिले रुंदी सूत्र वापरतात.
३)गाईंना खाद्य व खुराक ओला चारा सुखाचारा किती टाकायचे असतील हे त्यातून कळते त्यातून होणारा दूध उत्पादनाचा फायदा या सर्वातून मिळणारे उत्पादन यातून याचा फायदा होणार आहे.
४)सोनम आईचे चे डी एम •टी डी एन• सी पी• काढण्यासाठी वापरतात दूध व वजनाचे सूत्र लागलेला खर्च याची माहिती घेणे येना लागणारे ५)कोण कोणते प्रोटीन आहेत व सर्व खाद्याचा व मजुरी याचा खर्च कॉस्टिंग काढली
२माती परीक्षण
१)मातीही झिगझॅग पद्धतीने घेणे
२)माती घेताना त्याचा पीएच चेक करणे
३)Ph=०.६
४)त्यातून नत्र ,स्फुरद, पालाश ,याचे कमतरता व जास्त असेल तर ते पाहिले असेल तर हे पाहिले
५) मातीचे प्रकार =काळी माती, पांढरी माती ,लाल माती, रेताळ माती , करी माती,मुरमाळ माती,रेगिस्तान माती, हे सर्व मातीचे प्रकार आहेत
३कलम पद्धत
१)गोटी कलम=गुलाब जास्वंद मोगरा डाळिंब या सर्वांचे
गोटी कलम केले
२) कलम कोणकोणत्या पद्धतीचा केला जातो तर छाट
कल
४पाणी देण्याच्या पद्धती
मोकाट ,सरी,आळे, ठिबक सिंचन, फवारणी पद्धत या सर्व पाणी देण्याच्या पद्धती आहेत. मोकाट पद्धती ही सर्वात प्राचीन पद्धत आहे यामध्ये फावड्याचा जास्त उपयोग केला जातो कारण आपली एकसारखे कारण येत नाही कारण जिथे आपली जमीन उंच आहे तिथे पाणी पोहोचत नाही जिथे खोल आहे तिथे पाणी जास्त असते ते सफर करण्यासाठी फावड्याचा वापर केला जातो घोड्याचाच वापर का केला जातो तेव्हा आपण भावली वापरतो तेव्हा सर्व माती समान करतो व सर्वेकडे पाणी पोहोचल्यानंतर आपले पीक एकसारखे येत पद्धतीमध्ये कसरत कमी करता येते या पद्धतीमध्ये पाणी जास्त लागते. सारे अरे पद्धतीमध्ये एकसारखे पिक लावले जाते या ठिकाणी जास्त पाणी लागत नाही हे पीक सर्वात सोपे आहे. ठिबक सिंचन ही सर्वात चांगली बदल आहे पाण्याचे जास्त बचत होते तसे एक एक थेंब सर्व ठिबक सिंचन मधून पडतो व झाडाला जितके पाणी पाहिजेल आहे तितकेच देऊ शकतो त्यांना आपण लागवड सोडू शकतो हे सर्व आपल्या ट्रिपल सिंचन पद्धतीचे फायदे आहेत व लागवडीसाठी जास्त करून ठिबक सिंचनचा उपयोग केला जातो सरकार आताच्या काळात या पद्धतीने योगदान देत आहे. ७कांदा लागवड १कांदा लागवड करताना पंचगंगा हे बियाणे पडले वापरले पाहिजे बियाणे.
२. एक महिन्यानंतर आपल्या नंतर ते उपटून घेतले कांदा लावण्यासाठी वाखे तयार केले हे वाफे तयार करण्यासाठी 3.36 गुंठे जागा लागते कांदा लावण्यासाठी आम्ही जिवाणू बीज प्रक्रिया केली त्या साधी आम्हा ट्रायकोडर्मा पावडर पाण्यात टाकून मिसळून घेतली नंतर त्या पाण्यात कांद्याचे रोप बुडवून घेतली कांदे लावण्याआधी कांदा कापूस घेतले व कांदे लावले रासायनिक रासायनिक व जैविक खते
यात मी रासायनिक आणि सेंद्रिय व जैविक होते पाहिले रासायनिक खते संयुक्त खते युरिया मिश्रा खाते s,s,p२ १८:६४:००३ १०:२६:२६
सेंद्रिय खते शेणखत दोन गांडूळ खत तीन कंपोस्ट खत जवाणू खत रासायनिक दोन गांडूळ खत तीन कंपोस्ट खत आणि जिवाणू खते रायझोबियम दोन आज ऑटो बॅटरी
१नर्सरी
१यामध्ये मी नर्सरी मध्ये आपण काय करू शकतो याबद्दल माहिती घेतली त्यामध्ये आंबा जांभूळ तसेच वेगवेगळे झाडांचे रोप रोपे आपण विसरली मध्ये लावू शकतो
प्लॉट स्टॅच्यू कल्चर हे प्रॅक्टिकल करताना मी शेवग्याच्या फांद्याची गाडी काढली नंतर ते दहा मिनिट नळा खाली पाणी चालू करून ठेवले त्यानंतर मशीन देईन चे ने स्वच्छ केले व तयार केले
6. दूध काढणे
1.दूध काढण्यासाठी गायीची कास धुवून घेतली.
7. शेळ्याच्या वजनावरून खाद्य काढणे
यात मी शेळीच्या वाजनवरून खादये काढले .
त्यात मी खुराक25% ,चारा75% हे काढले .
चाऱ्यात दोन प्रकार पडतात 1. सुखा चारा25% 2. ओला चारा 75%
उदा . वजन 30 केजी
30*3/100 =90/100=0.9
खुराक 0.9*25/100=0.22
चारा =0.9*75/100=0.67
सुखा चारा
0.67*25/100=0.67
0.67*2=0.32gm सुखा चारा
ओला चारा =0.67*75/100=0.50
0.50*5=2.5 kg ओला चारा
खुराक 0.22
सुखा चारा 320 gm
ओला चारा 2.5 kg
8. गाईचे वजन मोजणे
यासाठी मी mitter टेप वापरला . व गाईचे वजन काढले.
गौरी .
लांबी 63
छाती 74
वजन=74*74*63/300
1149/2.2
kg =522 kg
लक्ष्मी
छाती -60
लांबी -56
60*60*56/300=672 पाऊंड्स
672/2.2=305 kg
9. पीक लागवडीसाठी चा खर्च
विज्ञान asharm मध्ये 20 गुंठे जागेत 10 kg ज्वारी ची लागवड 4 /07/2023 ते 13/10/2023 याला लागणार खर्च काढला . तो पुढील प्रमाणे
माती परीक्षण -300
नागरणी -1600
साफसफाई- 250
कोळपणी -400
पेरणी करणे -1200
बिया-600
बिजप्रक्रिया -50
काढणी -1500
ट्रॅक्टर भाडे -500
एकूण खर्च -6400
10. सेंद्रिय खत तयार करणे
सेंद्रिय खत तयार करण्यासाठी आम्ही झाडचा पाला गोळा केला .
व 10*4 च्या बेड मध्ये अर्धा फुट पसरवला .
त्या नंतर त्यात 30 टोपले जनावरांची उष्टावळ टाकली . व त्यात 100 kg कुजलेले शेणखत टाकले .
असे परत केले व त्यात पुन्हा 100 kg शेणखत टाकले .
आणि त्यात 4 लिटर कल्चर टाकले .
व त्यात 75 लिटर पानी टाकले .
11. पाणी देण्याच्या पद्धती
- वाफे पद्धत
- सारी पद्धत सारी पद्धतीत 1 मिनिटात 6000 लिटर पाणी लागले .
- ठिबक पद्धत यात 1 मिनिटात 100 ml एका drip मधून पानी पडते .
- तुषार सिंचन यामध्ये मी प्रत्यक्ष पणे मी पानी मोजले . त्यात 1 मिनिट मध्ये १स्प्रिंकलर७.५ लिटर पाणी पडते.
- यातून मला असे समजले की ठिबक सिंचनला कमी पाणी लागते.
पाणी भरताना
12. पोल्ट्री
1. पोल्ट्री माहिती घेतली.
पोल्ट्री कशी असावी तिचे बांधकाम पूर्व पश्चिम असावे व हाईट 14 फुट असावी .
कोंबड्यांना खाद्य टाकताना
लहान पिलांना ऊब कशी द्यावी ब्रूडिंग ते कसे निर्माण करावे हे पाहिले व प्रत्यक्ष केले .
तसेच कोंबड्यांवर येणारे आजार पाहिले
1. गाऊड
2. सर्दी
लक्षण= चिकट द्रावण नाकावाटे बाहेर येते.
3.कोलाय खराब पाण्यामुळे होतो
लक्षणे =लिव्हर सूज हिरवगार काळीज पडतं हृदयावर पांढऱ्या सा होतो
4. टोकसिटी
लक्षणे=1. हिरवीगार विस्टा
तसेच कोंबड्यांना टीव्ही बी इंजेक्शन दिले
13. पॉलिहाऊस
यात मी ही संकल्पना जाणून घेतली
पॉली अशी चार प्रकार पडतात
1. ग्रीन हाऊस
2. पॉलिहाऊस
पॉलिहाऊस मधील ड्रिप साफ करतांना
3. शेडनेट पॉलिहाऊस
4. ग्लास हाऊस
पॉलिहाऊस चा मुख्य उद्देश म्हणजे पिकांचे संरक्षण करणे. पॉलिहाऊस मध्ये पिकांची एक सारखी वाढ होती. पोलीस बांधताना पोलिहाऊसला पॉलिथिन पेपरचा वापर केला जातो.
पॉलीहाऊस मध्ये आपण टेंपरेचर मेंटेन करू शकतो.
14. रासायनिक सेंद्रिय आणि जिवाणू खते
यात मी रासायनिक आणि सेंद्रिय व जिवाणू होते पाहिली.
1.रासायनिक खते
अ. संयुक्त खते
1.युरिया
आ. मिश्र खते
1. एस एस पी 2. 18:46:00 3.10:26:26
2. सेंद्रिय खते
1. शेणखत 2.गांडूळ खत3. कंपोस्ट खत
3. जिवाणू खते
1. रायझोबियम 2. अझॅक्टोबॅक्टर
15. प्राण्यांचा आहार खाद्य व्यवस्थापन
1. सुका चारा
गाईला चारा टाकताना
ज्वारी मका बाजरी भात नाचणी यांची हिरवी साटे
2. हिरवा चारा
1.एकदल
मका गहू ज्वारी नागली वरई
2. द्विदल हिरवा चारा
भुईमूग शेंगा कडधान्य तू कैरीचा पाला
3. खूराक
दोन-तीन घटक एकत्र केलेले पदार्थ
मका सोयाबीन
16. महाराष्ट्रातील प्रमुख तने गवत
यात मी वेगवेगळे प्रकारची गवत पाहिले .
1. टन टनी
2. धोतरा
3. काँग्रेस 4. लांडगा
5. तरोटा
6. कुरडू 7. इचका 8. लव्हाळा 9. लाजवंती 10. हराळी 11. अमरवेल अशी वेगवेगळी गवत पाहिली
17. कोंबड्यांचे FCR
कोंबड्यांचे एफ सी आर काढताना एका महिन्याच्या नोंदी घेतल्या
एकूण खाद्य310kg
एकूण कोंबड्या70
28/09/2023=1.6kg
22/10/2023=2.1kg
एकूण वजन वाढ=2.1-1.6
. =0.5kg
. =0.5*70
एकूण कोंबड्यांचे वजन=35kg
FCR=एकूण दिलेले खाद्य*एकूण वाढलेले वजन
. =310%35
FCR=8.85
18. कांदा लागवड
कांदा लागवड करताना पंचगंगा हे बियाणे पेरले होते.
बियाणे एक महिन्यानंतर आल्यानंतर ते उपटून घेतले.
कांदा लावण्यासाठी वाफे तयार केले.
हे वाफे तयार करण्यासाठी3.36 गुंठे जागा लागली .
कांदे लावण्यासाठी आम्ही जिवाणू बिजप्रक्रिया केली
त्या साथी आम्ही ट्रायकोडरमा पावडर पाण्यात टाकून मिसळवून घेतले .19. प्लांट टिशू कल्चर
हे प्रॅक्टिकल करताना मी शेगवाच्या फानाटीचे काडी काढली .
नंतर ते 10 मिनिट नळाखाली पानी चालू करून ठेवले .
त्या नंतर मशिन detol ने स्वछ केले
व तयार केलेल्या मेडिया मध्ये शेगवाचे फांदी मीडिया मध्ये टाकण्यासाठी गरम केली व त्यावरील बेकटेरिया मारला .
20. नर्सरी
यामध्ये मी नर्सरी मध्ये आपण काय करू शकतो याबदल माहिती घेतली .
रोपांना पानी टाकतांना
त्या मध्ये आंबा जाभुळ असे वेगवगळे झाडांचे रोपे आपण नर्सरी मध्ये लाऊ शक
तो .
21. कीड व कीटकनाशक
कीड म्हणजे काय – कोणताही सजीव प्राणी जो पिकाचे आर्थिक नुकसान करतो त्याला कीड म्हणतात.
नाशकाचे प्रकार नियंत्रण करता येणारी कीड
1.कीड नाशक
2.मुष्क नाशक
2.उदिर
3.कोळी नाशक
4.सूत्र कमी नाशक
5.बुरशी नाशक
6.जिवाणू नाशक
. 7.तन नाशक
8. पक्षी नाशक
9. गोगल गाय नाशक
9. गोगल कीडगाय नाशक 10.शेवाळ नाशक
हे सर्व कीडनाशक आहेत.
यातून मी हे शिकलो की कोणत्या किडीवर कोणते औषध फवारायचे.
शॉर्ट टर्म कोर्स
या कोर्समध्ये मी रंगकाम हे काम घेतले होते.
त्यामध्ये आम्ही क्लासरूमला रंग देण्याचे काम घेतले.
काम घेतल्यानंतर क्लासरूमचे क्षेत्रफळ काढले
व त्याचा अंदाज खर्च काढला.
काम करताना आम्ही पहिले साफसफाई केली नंतर पुठठी भरली.
लाईट ब्लू हा कलर आम्हाला आठ लिटर लागला.
कॉस्टिंग काढलेली
यातून मला असे शिकायला मिळाले की तर कसे देतात व त्यासाठी पहिल्या असा अंदाज कसा काढला जातो. तसेच कलर देताना कोणती काळजी घ्यावी व बॉर्डर मारण्यास शिकलो.
22 :हायड्रोपोनिक्स
या शेतीमध्ये कप, कोकोपीट,पाईप पाईपांचे स्डड मोटार , पाण्याची टाकी यांचा वापर करून शेती केली जाते.लागवड करताना
यात मी 385कपमधे पालक लागवड केली. माती विना शेती म्हणजे हायड्रोपोनिक्स शेती होय.
पाण्याचे TDS-1200 EC-2400 PH-6.5 हे मोजण्यासाठी पी एच मीटरचा वापर करावा लागतो
. निरीक्षण करतांना २ते ३ दिवसांनी कोंब आले. हि शेती आपन घरी कमी जागेत करु शकतो. तसेच या शेतीत पाणी वाया न जाता पुन्हा आपन रिस्टोर करु शकतो.
१. लागवड दिनांक 2/10/2023
२.निरीक्षण- २ते३ दिवसांनी कोंब आले.
पालक या पिकाला पाण्याद्वारे खत टाकले.
३.खतांचा पहीला डोस-०६/१०/२०२३
2. फळ बाग पिकांचा अभ्यास करणे.
1) लागवडीच्या पद्धती :
1)चौरस पद्धत :दोन ओळीत व दोन झाडांमधील चारही बाजूचे आंतर समान असते.
2)आयत पद्धत : दोन ओळी व दोन झाडांमधील अंतर समान.
3)त्रिकोण पद्धत : कमी जागेत जास्त झाडे लावता येतात
4)षटकोण पद्धत :
5)डोंगर उतार (कंटूर पद्धत) :
3. शेतीतील मोजमपके
- गुंठा
- एकर
- हेक्टर
1. गुंठा = 33*33 ft /1089 sqft / 10*10 m / 100 sqft
2. 1 एकर = 40 गुंठे / 43560 sqft
3. 1 हेक्टर = 100 गुंठे /108900 sqft
4. रोप लागवडीची संख्या ठरवणे.
# रोपांच्या लागवडीच्या अंतरावरून रोपांची एकरी किंवा हेक्टरी संख्या ठरवणे.
उदा .,
- आंबा पिकाची लागवड 10*10 मी अंतरावर लागवड करायची आहे तर त्यासाठी एकरी किती रोपे लागतील ?
:- पीक : आंबा
लागवडीचे अंतर :10*10 मी
1 एकर =4000 चौ. मी.
10*10=100 चौ. मी.
=4000/100
=40
(आंबा पिकाची एकरी 40 झाडे लागतील.)
