HIMOGLOBING
1) सर्वे (Survey)
शाळा/महाविद्यालयीन आरोग्य तपासणी व आरोग्य केंद्रांच्या सर्वेक्षणातून पुढील बाबी आढळून आल्या:
हिमोग्लोबिनचे प्रमाण आरोग्याचे महत्त्वाचे निदर्शक आहे.
विद्यार्थ्यांमध्ये व महिलांमध्ये हिमोग्लोबिन कमी आढळण्याचे प्रमाण तुलनेने जास्त आहे.
योग्य आहार व नियमित तपासणी केल्यास हिमोग्लोबिन पातळी सुधारू शकते.
हिमोग्लोबिन तपासणीसाठी सोप्या व जलद चाचण्या वापरल्या जातात.
2) साहित्य (Materials)
हिमोग्लोबिन तपासणीसाठी लागणारे साहित्य (प्रॅक्टिकल/डेमो साठी):
हिमोग्लोबिन मीटर / साहली (Sahli’s) उपकरण
कॅपिलरी ट्यूब / ड्रॉपर
डिस्टिल्ड पाणी
रिऍजेंट (आवश्यक असल्यास)
कापूस व स्पिरीट
हातमोजे (Gloves)
3) उद्देश (Objectives)
रक्तातील हिमोग्लोबिनचे प्रमाण जाणून घेणे
हिमोग्लोबिनचे आरोग्यातील महत्त्व समजून घेणे
वेगवेगळ्या व्यक्तींमधील हिमोग्लोबिन पातळीची तुलना करणे
हिमोग्लोबिन कमतरतेबद्दल जागरूकता निर्माण करणे
4) निरीक्षण (Observation)
हिमोग्लोबिन तपासणीदरम्यान खालील निरीक्षणे नोंदविण्यात आली:
हिमोग्लोबिनचे प्रमाण वय, लिंग व आहारावर अवलंबून बदलते.
सामान्य श्रेणीत असलेले हिमोग्लोबिन आरोग्यदृष्ट्या योग्य मानले जाते.
कमी हिमोग्लोबिन असलेल्या व्यक्तींमध्ये थकवा जाणवण्याची शक्यता असते.
उपकरण योग्य प्रकारे वापरल्यास अचूक वाचन मिळते.
5) निष्कर्ष (Conclusion)
हिमोग्लोबिन हे रक्तातील एक महत्त्वाचे घटक असून ते शरीरात ऑक्सिजन वाहून नेण्याचे कार्य करते. हिमोग्लोबिनची योग्य पातळी राखणे आरोग्यासाठी आवश्यक आहे. नियमित तपासणी, संतुलित आहार आणि आरोग्याविषयी जागरूकता यामुळे हिमोग्लोबिनचे प्रमाण योग्य ठेवता येते. त्यामुळे हिमोग्लोबिन तपासणीला आरोग्य तपासणीत महत्त्वाचे स्थान आहे.
