आम्ही प्र्यातीकल केले व त्या नंतर मिसर दुरुस्ती केल व त्या मग मी मिसर चालुकेले मग आम्हीमिसर मध्ये कार्बन बरस खराब होते ते बदले व त्या तून मला खुपकाही शिकायला मिळाले व त्या नंतर मी
१. प्रस्तावना (Introduction)
आजच्या औद्योगिक युगात मोटर हा अत्यंत महत्त्वाचा यांत्रिक घटक आहे. विविध यंत्रांना चालना देण्यासाठी मोटरचा वापर केला जातो. दीर्घकाळ वापर, ओव्हरलोड किंवा इन्सुलेशन खराब झाल्यामुळे मोटरची वाइंडिंग जळते. अशा वेळी नवीन मोटर घेण्याऐवजी जुनी मोटर पुन्हा रिवाइंड करणे ही आर्थिकदृष्ट्या व तांत्रिकदृष्ट्या योग्य प्रक्रिया आहे.
२. उद्देश (Objective)
- जळालेली मोटर पुन्हा कार्यक्षम करणे.
- मोटरची रचना आणि वाइंडिंग प्रक्रिया समजून घेणे.
- रिवाइंडिंगची प्रत्यक्ष पद्धत शिकणे.
- विद्युत उपकरणांबाबत सुरक्षा नियमांचे पालन करणे.
३. कृती पद्धती (Procedure / Methodology)
- मोटरचे डिसमॅन्टलिंग (Dismantling): कव्हर, स्टेटर आणि रोटर वेगळे करणे.
- जुनी वाइंडिंग काढणे: जळालेली तांब्याची वायर काळजीपूर्वक काढून टाकणे.
- स्वच्छता: स्टेटर स्लॉट व्यवस्थित स्वच्छ करणे व जुनी लॅकर काढून टाकणे.
- नवीन वायर तयार करणे: योग्य गेजची एनामेल तांब्याची वायर मोजून घेणे.
- वाइंडिंग करणे: योग्य टर्न्स आणि दिशेनुसार वायर स्लॉटमध्ये बसवणे.
- कनेक्शन तपासणे: सुरूवात व शेवटचे कनेक्शन योग्य आहेत का ते पाहणे.
- इन्सुलेशन व लॅकर लावणे: वाइंडिंगवर इन्सुलेशन टेप लावून लॅकर कोटिंग करणे.
- सुकवणे व असेंबलिंग: लॅकर सुकल्यावर मोटर पुन्हा जोडणे.
- चाचणी (Testing): मोटर चालवून व्होल्टेज, करंट व आवाज तपासणे.
४. निरीक्षण (Observation)
- रिवाइंडिंगनंतर मोटरचे व्होल्टेज व करंट सामान्य मर्यादेत आहेत.
- मोटर चालू असताना कोणताही अनावश्यक आवाज किंवा कंप नाही.
- तापमान वाढ नियंत्रित आहे.
- कार्यक्षमता सुधारलेली आहे.
५. निष्कर्ष (Conclusion)
रिवाइंडिंग प्रक्रियेमुळे जळालेली मोटर पुन्हा कार्यक्षम होऊ शकते. ही प्रक्रिया खर्चात बचत करते आणि विद्युत यंत्रांच्या देखभालीचे महत्त्व स्पष्ट करते. योग्य तांत्रिक ज्ञान आणि साधनांचा वापर करून मोटर रिवाइंडिंग यशस्वीरीत्या करता येते.
हवे असल्यास मी याचे PDF किंवा Word फाइल स्वरूपात रेकॉर्ड तयार करून देऊ शकतो — तुम्हाला कोणत्या फॉर्मॅटमध्ये हवे आहे? 📄
