उद्देश—- पाव बनवणे याचा हेतू हा आहे ते तयार करण्यासाठी बेकिंगच्या मूलभूत
तंत्राचा अनुभव मिळतो पाव बनवण्याची प्रक्रिया समजून घेणे
साधने— मिक्सर. बेकिंग ट्रे, टेबल, पेटल, पाव बनवण्यासाठी चाकू
साहित्य— मैदा, मीठ, साखर, ईस्ट, तेल, पाणी
कृती—– 1. साहित्याचे वजन करून घेतले
2. पहिल्यांदा मैदा एका भांड्यामध्ये काढून घेतला
3. त्याच्यामध्ये पाणी टाकून कालवून घेतले
4. ईस्ट टाकून पाण्याने मिक्स करून ठेवले
5. टेबल वरती कालवले पीठ मळून घेतले व त्याला फर्मेंटेशन साठी
एक तास ठेवून दिले
6. पाव बनवण्यासाठी गोळी घेतली व त्याला गोल करून घेतले
7. ट्रे ला तेल लावून घेतले व त्याच्यामध्ये पावाचे गोळे ठेवून दिले
8 . एका ट्रेमध्ये वीस पाव बसतात त्याच्यानंतर सर्व पाव फर्मेंटेशन साठी
अर्धा तास ठेवून दिले
9. ओव्हन अगोदर चालू करून ठेवले होते पाव बेक करण्यासाठी सात मिनिटे वेळ लागतो
10. 280 तापमान पाव बेक होतात त्याच्यासाठी बॅक करून झाल्यानंतर त्याला बाहेर
काढून ठेवल्य
11. बाहेर काढलेल्या पावला तेल लावून त्याला थंड करायला ठेवले थंड झाल्यावर त्याला
पलटी मारून घेतले
तक्ता—–
18.BMI,BMR
1.what is BMI?
#.mujhe simple calculation used to access whether provisions had that body weight for their height
एक साथ गणित आहे जे व्यक्तीची उंचीच्या मानाने आरोग्यदायी वजन असेल का हे मूल्यांकन करण्यास मदत करते
BMI महत्व
#.एखाद्या व्यक्ती कमी वजनात आहे सामान्य वजनात आहे जाड आहे किंवा मोठा आहे हे ओळखण्यासाठी मदत करते
# . वजनाच्या संबंधित आरोग्य समस्यांसाठी (जसं की मधुमेह हृदयरोग) एक स्प्रिंग टूल म्हणून उपयुक्त आहे.
BMI Formula

#. Underweight =<18.5
#. Normal weight = 18.5 To 24.9
#. Overweight = 25 To 29.9
#. Obesity = >_ 30
2.BMR
Basal Metabolic Rate
BMR म्हणजे बेस मेटाबोलिक रेट जो आपल्या शरीराला आराम करत असताना आवश्यक असलेली ऊर्जा मोजतो
BMR वय आणि लिंगा नुसार बदल तो
वय | पुरुष | महिला |
13-16 | 1600-2000 | 1400-1800 |
17-19 | 1800-2200 | 1600-2000 |
20-30 | 1800-2400 | 1600-2200 |
31-50 | 1800-2300 | 1600-2200 |
51 वर्ष आणि त्यावरती | 1600-2200 | 1400-1800 |
17.चॉकलेट
उद्देश:-
26 जानेवारी साठी चॉकलेट बनवणे
साहित्य:-
डार्क चॉकलेट पांढरे चॉकलेट, गॅस, फ्रिज, रॅपर पेपर, चाकू, कढई, चॉकलेट ट्रे, चमचा
कृती:-
1. पहिल्यांदा डार्क चॉकलेट आणि पांढरे चॉकलेट कट करून घेतले व दोन्ही एकत्र करून व्यवस्थित मिक्स करून घेतले
2. कढईमध्ये पाणी गरम करून घेतले व त्याच्या मध्ये काचेचे भांडे ठेवले व त्याच्यामध्ये चॉकलेट तोवर हलवून घेतले
3. चॉकलेट पागल यानंतर विद्यालय नंतर ट्रेमध्ये ओतून घेतले व व्यवस्थित ट्रे भरून घेतले
4. चॉकलेट ट्रे मध्ये ठेवले नंतर फ्रीजमध्ये घट्ट होण्यासाठी पाच मिनिटे ठेवून दिले
5. चॉकलेट घट्ट झाल्यानंतर ट्रे मधून काढून घेतले व त्याला सिल्वर पेपरने पॅकिंग करून घेतले
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
डार्क चॉकलेट | 400 gm | 180 Rs/kg | 280.00 |
पांढरे चॉकलेट | 800 gm | 480 Rs/kg | 480.00 |
गॅस चार्जेस | 360 gm | 870 Rs/kg | 22.31 |
पेपर रॅपर | 150 pice | 2 | 75.00 |
फ्रीज चार्जेस | 0.5 unit | 10 unit | 5.00 |
849.31 | |||
मजुरी 35% | 212 | ||
1062.23 |
150 पिस बणले होते
1062.23/150=7.0 पर पिस
16.गुलाबजाम
उद्देश:-
किचनसाठी ऑर्डर होती गुलाबजाम बनवायची.
साहित्य:-
दूध, खवा मैदा तेल बेकिंग सोडा इलायची पावडर गॅस साखर
कृती:-
1. पहिल्यांदा दुधाची मापन करून घेतले.
2. दुधाचा खवा बनवण्यासाठी दूध गरम करून ठेवले व त्याला बनसपर्यंत गरम करत हलवत खवा बनवून घेतला .
3. खवा आणि मैदा यांना मिक्स करून घेतले.
4. मिश्रणामध्ये इलायची टाकली आणि फुगवण्याचा सोडा पण टाकला
5. तेल घेऊन त्याला गरम करून ठेवले.
6. गुलाब जामुन चे मिश्रण तयार झाल्यावर काही वेळानंतर त्याला गुलाबजाम चे गोल करून घेतले
7. तेल गरम झाले होते गुलाबजामला ब्राऊन कलर येईपर्यंत तळून घेतले
8. साखर जेवढी घेतली तेवढेच पाणी घेतले व त्याला गरम करून पाक करून घेतला
9. पाक तयार झाल्यानंतर त्याच्यामध्ये गुलाब जामुन डुबून ठेवले एका रात्रभर.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
गाईचे दूध | 4_1/2 litar | 40 Rs/litar | 180.00 |
पॅकिंग दूध | 4 litar | 50 Rs/ litar | 200.00 |
गॅस चार्जेस | 360 gm | 870 Rs/14 kg | 22.37 |
603.37 |
khva
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
खवा | 1_1/2 kg(1500gm) | 604 Rs/ kg | 604.00 |
मैदा | 1/2 kg(500gm) | 40 Rs/kg | 20.00 |
तेल | 250 gm | 130 Rs/kg | 32.50 |
बेकिंग सोडा | 3 gm | 100 Rs/kg | 0.30 |
इलायची पावडर | 5 gm | 300 Rs/kg | 15.00 |
गॅस चार्जेस | 60 gm | 870 Rs/14 kg | 3.72 |
साखर | 3_1/(23500gm) | 42 Rs/kg | 147.00 |
822.52 | |||
मजुरी 35% | 287.88 | ||
1110.4 |
gulsab jam
15.टोमॅटो सॉस
उद्देश:-
टोमॅटो सॉस बनवणे व नाश्त्यासाठी चटणी तयार करणे
साहित्य
चाकू, पातेले , टोमॅटो साखर साधं मीठ काळ मीठ दालचिनी, जीरा इलायची लवंग लसूण चक्रीफुल कांदा आलं सायट्रिक ऍसिड गॅस मिक्सर
कृती:-
1.पहिल्यांदा टोमॅटो निवडून घेतले
2.टोमॅटोचे वजन करून घेतले बाराशे 1250 ग्रॅम टमाटे घेतले
3. टोमॅटोचा हिरवा भाग काढून घे वेस्ट काढले त्याचे वजन करून घेतले 493 ग्राम वेस्ट निघाले
4. टोमॅटो गरम पाणी टाकून गरम करून घेतले
5. गरम करण्यासाठी दीड तास लागला व त्याचे सालटे काढून घेतले
6. मिक्सर मध्ये त्याला बारीक केले व लहानच आणि बारीक काढून घेतले
7. टोमॅटो मध्ये वरील तक्त्यात प्रमाणे मटेरियल टाकून घेतले
8. टोमॅटो सॉस मध्ये पाणी निघून जाईपर्यंत त्याला फिट केले आणि मिक्स केले गॅस वरती
9. टोमॅटो सॉस टिकवण्यासाठी त्याच्यामध्ये सायट्रिक ऍसिड आणि सोडियम बेंजोएड टाकले
10. श्वास थंड झाल्यानंतर त्याला पॅकिंग करून घेतले.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
टोमॅटो | 12.5 Kg | 7 Rs | 87.50 |
साखर | 2.5 kg | 40 Rs | 100.00 |
साधे मीठ | 30 gm | 15 Rs | 0.45 |
काळे मीठ | 30 gm | 40 Rs | 1.20 |
दालचिनी | 2.5 gm | 800 Rs | 2.00 |
काळी मिरी | 2.5 gm | 800 Rs | 2.00 |
जीरा | 5 gm | 400 Rs | 2.00 |
इलायची | 2.5 gm | 2000 Rs | 5.00 |
लवंग | 2.5 gm | 800 Rs | 2.00 |
लसुन | 20 gm | 200 Rs | 4.00 |
चक्रीफुल | 2.5 gm | 800 Rs | 2.00 |
कांदा | 300 gm | 20 Rs | 6.00 |
आलं | 11 gm | 80 Rs | 0.88 |
सायट्रिक ऍसिड | 14 gm | 150 Rs | 2.10 |
सोडियम बेंजोईड | 14 gm | 500 Rs | 7.00 |
गॅस चार्जेस | 180 gm | 870 Rs/41 kg | 11.18 |
मिक्सर चार्जेस | 1/2 unit | 10 Rs/unit | 5.00 |
240.31 | |||
मजुरी 35% | 84.10 | ||
324.41 |
14. बटाटा वेफर्स
उद्देश:-
बटाटा वेफर्स बनवणे व त्याच्यापासून चमचमीत नाश्ता तयार करणे.
साहित्य
बटाटा, मिठ, तुरटी, गॅस, ड्रायर, पॅकिंग बॅग, पातेले,चाकू, घासानी.
कृती:-
1.पहिल्यांदा बटाट्याचे वजन करून होते
2. बटाटे चांगले धुऊन घेतले व एका भांड्यामध्ये काढून घेतले
3. बटाट्याला कापून घेतले व त्यांना सालटे काढून घेतले
4. बटाटे पाण्या त ठेवून दिले रात्रभर आणि त्याच्यामध्ये तुरट टाकली
5. सकाळी पाण्यातून काढून त्याला वाहण्यासाठी ड्रायर मध्ये नेऊन सुखायला ठेवून दिले
6. बटाटे सुकल्यानंतर त्यांचे वजन करून पॅकिंग करून घेतले.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
बटाटा | 5 kg | 20 Rs/kg | 100.00 |
नीट | 50 gm | 15 Rs/kg | 0.75 |
गॅस चार्जेस | 60 gm | 1800 kg | 5.68 |
ड्रायर चार्जेस | 2 day | 7 rs day | 14.00 |
पॅकिंग बॉक्स | 1 bag | 5 Rs | 5.00 |
125.43 | |||
मजुरी 35% | 43.90 | ||
179.33 |

14.आवळा छुंदा
उद्देश
आवाज छुंदा बनवणे
साहित्य:-
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
आवळे | 4.844gm | 30 Rs/kg | 147.00 |
गुळ | 2kg | 45 Rs/kg | 90.00 |
काळ मीठ | 30gm | 40 RS | 1.00 |
काळ मिरी | 29 gm | 1800 RS | 52.20 |
इलायची | 2.6 gm | 3000 RS | 7.80 |
दालचिनी | 5 gm | 800 RS | 4.0 |
हळद पावडर | 1gm | 200 RS | 2.00 |
कश्मीरी मिर्च | 11gm | 350 RS | 3.85 |
गरम मसाला पावडर | 12 gm | 350 RS | 4.20 |
सोडियम बेन्साईड | 4 gm | 500 RS | 2.00 |
लिंबू | 5 nag | 10 RS | 2.00 |
अद्रक | 60 gm | 80RS | 4.80 |
सायट्रिक ऍसिड | 12 gm | 100 RS | 1.20 |
गॅस चार्जेस | 180 gm | 870 RS/14 kg | 11.18 |
333.43 | |||
मजुरी 35% | 116.70 | ||
450.13 |
13. तिळाची चिकी
उद्देश:- तिळाची चिक्की बनवणे
साहित्य:-
तिळ गुळ शेंगदाणा गॅस चार्जेस
कृती:-
1. पहिल्यांदा सर्व साहित्य वजन करून घेतले.
2. तीळ आणि शेंगदाणा यांना पहिल्यांदा रोस्ट करून घेतले.
3. तीळ आणि शेंगदाणे यांचे वेगवेगळे मिश्रण मिक्सरमध्ये बारीक करून घेतले.
4. गुळ हा बारीक कापून घेतला व त्याला कढईमध्ये गरम केले त्याला चिकटपणा येत नाही तोवर त्याच्यामध्ये मिश्रण करून घेतले व शेंगदाणा आणि त्याचे मिश्रण त्याच्यामध्ये टाकले
5. मिश्रण गरम झाल्यावर व्यवस्थित झाले तेव्हा त्यामध्ये तूप टाकले.
6. मिश्रण हे चिक्की ट्रे मध्ये टाकले व त्याला लाटण्याने लाटून घेतले व व्यवस्थित प्रेस केले
7. चिक तयार झाल्यावरती त्याला लगेच कट करून घेतले जास्त टाईम झाला तर चिक्की कड्क होते व कट होत नाही
8. चिक्की कट झाल्यानंतर त्याला पॅकिंग बॉक्समध्ये पॅक करून घेतले.
9. एका बॉक्स मध्ये 250 ग्रॅम इतकी चिक्की भरली.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
तीळ | 1kg | 240 Rs/kg | 240 |
गुळ | 1kg | 40 Rs/kg | 40 |
शेंगदाणा | 700gm | 120 Rs/kg | 12 |
गॅस चार्जेस | 1/2 unit | 10 unit/rs | 5 |
297 | |||
मजुरी 35% | 103.95 | ||
12.आवळा सुपारी
उद्देश:-आवाज सुपारी बनवणे
साहित्य:-
आवळा जीरा हिंग वा काळी मिरी साधे मीठ काळे मीठ गॅस सोर टायर पॅकिंग बॅग
कृती:-
1. पहिल्यांदा आवळे घेतले त्याच्या मधील चांगले आणि खराब निवडून घेतले.
2. निवडून घेतलेले पाण्यामध्ये धुऊन घेतले व नीट थोडे निथळून घेतले.
3. गरम पाणी करायला ठेवून दिले व पाण्यातून वाफ निघायला लागली तेव्हा त्याच्यामध्ये आवे टाकून दिले.
4. गरम पाण्यात अर्धा तास चांगले उभा करून घेतले व चांगले उकळून पण घेतले. उभाळून झाल्यानंतर बाहेर काढून घेतले व थंड पाण्यात टाकले.
5. आवळे थंड झाल्यानंतर त्याच्या फोडी करून घेतल्यात व वेस्ट मटेरियल काढून घेतले.
6. अरे वेगळ फोडी काढल्यानंतर त्याच्यामध्ये मसाला टाकला व टेस्ट करून बघितला तर बरोबर होता.
7. आवळा व्यवस्थित मिक्स केल्यानंतर त्याला सुकवण्यासाठी सौर ड्रायर मध् सुखायला ठेवून दिले.
8. आवळे सुकल्यानंतर त्यांना पॅकिंग बॅगमध्ये पॅक केले वजन करून त्याच्यावर कॉस्टिंग लिहून ठेवली.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
आवळा | 240 gm | 30 Rs/Kg | 72.00 |
जीरा | 40 gm | 400 Rs/Kg | 16.00 |
हिंग | 20 gm | 350 Rs/Kg | 7.00 |
ओवा | 20 gm | 140 Rs/Kg | 2.80 |
काळीमिरी | 80 gm | 1800 Rs/Kg | 14.40 |
साधे मीठ | 75 gm | 15 Rs/Kg | 1.12 |
काळे मीठ | 75 gm | 40 Rs/Kg | 3.00 |
गॅस | 30 gm | 870 Rs/Kg | 1.86 |
सौर ड्रायर | 1day | 7 Rs | 7.00 |
पॅकिंग बॅग | 2 box | 5 RS | 10.00 |
135.18 | |||
मजुरी 35% | 47.31 | ||
182.49 |

11. पपई कॅंडी
उद्देश:-
पपई कॅंडी बनवणे
साहित्य:-
पपई साखर हिरवा रंग निळा रंग गुलाबी रंग पायनॅपल फ्लेवर ऑरेंज फ्लेवर गॅस चार्जेस फ्रिज
कृती:-
1. पहिले एक पपई घेतली त्याला धुवून घेतले व वजन करून घेतले.
2. वजन झाल्यानंतर त्याच्यावरची साल काढून घेतली व वेस्टेजचे पण वजन करून घेतले.
3. पपई पूर्णपणे सोलून घेतल्यानंतर पपईला मध्ये कट केले व त्याला लहान तुकडे करून घेतले व मधी चा गीर काढून घेतला त्याला लहान लहान फोडी त तयार केले आहे व एकदम लहान कँडी चे तुकडे होतील एवढे तयार केले.
4. पपई कापून झाल्यानंतर त्या कॅन्डींना धुवून घेतले जेवढे कॅंडीचे वजन होते तेवढ्या वजनाची साखर वजन करून घेतली
5. साखर घेतल्यानंतर ती पूर्णपणे पाण्यात बुडेल एवढे पाणी घेतले. साखरपाणी घेतल्यानंतर त्याला गरम करून चिकट असा पाक तयार करून घेतला.
6. पाक तयार झाल्यानंतर त्याच्यामध्ये कॅंडी टाकल्या व पाच मिनिटे नीट पाकात शिजवून घेतल्या.
7. कॅंडी थोडा वेळ थंड करून घेतल्या व त्यांचे चार भाग वेगवेगळे डब्यात घेऊन घेतले. व त्याच्यामध्ये समान पाक ओतून दिला.
8. कॅन्डी मध्ये फ्लेवर आणि कलर टाकून त्याच्यावर मध्ये ढवळून घेतले व फ्रिजमध्ये ठेवले.
9. कॅंडी दुसऱ्या दिवशी काढून घेतली व पाक छाननीने गाऊन घेतला. व कँडी सुकवण्यासाठी कपड्यावर टाकून फॅन खाली ठेवले.
10. कॅंडी थोडी ड्राय झाल्यानंतर त्यांना डब्यामध्ये पॅकिंग करून घेतले. व चांगली राहण्यासाठी फ्रीजमध्ये ठेवून दिली.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
पपई | 2355 Kg | 7 Rs/kg | 16.48 |
साखर | 1750 Kg | 40 Rs/kg | 70 |
हिरवा रंग | 2 gm | 300 Rs/kg | 0.6 |
निळा रंग | 2 ml | 110 Rs/50 ml | 4.4 |
गुलाबी रंग | 2 ml | 110 Rs/50 ml | 4.4 |
पाईन एप्पल फ्लेवर | 2 ml | 42 Rs/20ml | 4.2 |
रोज फ्लेवर | 2 ml | 42 Rs/20ml | 4.2 |
ऑरेंज फ्लेवर | 2 ml | 42 Rs/20ml | 4.2 |
गॅस चार्जेस | 30 gm | 870 Rs/14 kg | 1.82 |
फ्रिज चार्जेस | 1/2 Unit | 10 Rs/Unit | 5 RS |
115.36 | |||
मजुरी 35 % | 40.37 | ||
155.73 |

10 चिंच सॉस
उद्देश:-
चिंच सॉस बनवणे
साहित्य:-
चिंच साखर मीठ काळ मीठ लाल मिरची खजूर गरम मसाला सायट्रिक ऍसिड सोडियम बेनसॉईल गॅस
कृती:-
1.पहिल्यांदा चीनचा घेतल्या त्यांना निवडून घेतले त्याच्यामध्ये खराब चिंचा काढून टाकल्या
2. पाण्यात धुवून घेतल्या व नीट चांगले साफ करून घेतले. त्याच्यामध्ये काही कीटक बुरशीजन्य पदार्थ तयार होतात त्यामुळे धुवून घ्यावे लागते
3. पाणी गरम केले त्यात चिंचा टाकल्या व 15 मिनिटे शिजवून घेतले व्यवहार वर ढवळत राहिलो
4. चिंचेचे मिश्रण थंड झाल्यानंतर त्याच्यामध्ये दीड ते तीन लिटर पाणी टाकले व सर्व मिक्सरमध्ये वाटून घेतले.
5. वाटलेल्या मिश्रण हे पुरण वाटायचं चाळणीत घेऊन वरून वाटीने प्रेस करून गाळून घेतले. व काही जे गाऊन पडत नव्हते ते पुन्हा मिक्सरमध्ये पीसून घेतले
6. चिंचेचे मिश्रण तयार झाल्यावर ते मोजून घेतले व त्याच्यामध्ये साखर आणि मसाले घालून उकळून घेतले
7. उकळी आल्यानंतर थोडा सॉस एक वाटी मध्ये काढून घेतला व त्या मध्ये सोडियम सायट्रिक ऍसिड घातले आणि ते मिश्रण मध्ये घालून व्यवस्थित मिक्स केले.
8. चिंचेचा सॉस तयार झाल्यानंतर त्याला थंड होऊन दिले व वजन करून पॅकिंग पाऊच मध्ये पॅक केले व सिल पॅक पण केले.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
चिंच | 1 Kg | 80 Rs/Kg | 80.00 |
साखर | 2400 gm | 40 Rs/Kg | 96.00 |
मीठ | 24 gm | 15 Rs/Kg | 0.36 |
काळ मीठ | 24 gm | 40 Rs/Kg | 0.96 |
लाल मिर्च | 16 gm | 200 Rs/Kg | 3.20 |
खजूर | 1 Kg | 160 Rs/Kg | 160.00 |
गरम मसाला | 16 gm | 350 Rs/Kg | 5.60 |
सायट्रिक ऍसिड | 2 gm | 100 Rs/Kg | 0.20 |
सोडियम बेनझोईल | 7 gm | 500 Rs/Kg | 3.50 |
गॅस | 30 gm | 900 /14 Kg | 10.00 |
359.82 | |||
मजुरी 35% | 125.93 | ||
485.75 |
8. खारी
उद्देश:-
खारी बनवणे चहा सोबत गेस्ट ला नाष्टा
साहित्य:-
मैदा कस्टर्ड पावडर साखर मीठ दूध मार्केट ओव्हन चार्ज
कृती:-
1. पहिल्यांदा सर्व साहित्य घेतले व त्यांचे वजन करून घेतले.
2. मैदा घेतला व त्याच्यामध्ये पाणी टाकून कालवून घेतले व फर्मेंटेशन साठी फ्रीजमध्ये एक तास ठेवले
3. पीठ फर्मेंटेशन झाल्यानंतर चांगल्या पद्धतीने चौकोन आकाराचे लाटून घेतले
4. पिठाला चांगले लाटून घेतले 2 वेळा रुमाल पद्धत आणि 2 वेळा रोल पद्धत असे लाटून घेतले.
4. खारी बनवण्यासाठी त्याच्या मापाचे कट करून घेतले
5. ट्रे ला तेल लावून घेतले व त्याच्या मध्ये कट केलेल्या खारी ठेवून दिल्या. व त्याच्यावरती ब्रशने दूध लावून घेतले
6. खारी बेक करण्यासाठी ओव्हन मध्ये ठेवले 35 मिनिट बेक व्हायला लागतात.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
मैदा | 500 gm | 40 Rs/kg | 20 |
कस्टर्ड पावडर | 14 gm | 100 Rs/kg | 1.40 |
साखर | 14 gm | 40 Rs/kg | 0.56 |
मीठ | 14 gm | 15 Rs/kg | 0.21 |
दूध | 20 ml | 40 Rs/kg | 0.80 |
मार्गीन डालडा | 312 gm | 130 Rs/kg | 40.56 |
ओव्हन चार्ज | 1/2 unit | 14 Rs/Unit | 7.00 |
70.53 | |||
मजुरी 35% | 24.68 | ||
95.21 |
7. एलोवेरा (कोरफड)
उद्देश:-एलोवेरा (कोरफड) यापासून दुधाची मलई बनवणे आणि नंतर त्याची बर्फी बनवणे
साहित्य:-
एलोवेरा (कोरफड), दूध साखर इलायची पावडर तूप लाकूड पॅकिंग बॉक्स
कृती:-
1. पहिल्यांदा एलोवेरा ची पाणी घेऊन आलो त्यांना पाण्यात धुवून घेतले चांगले धुतल्यानंतर त्यांना चाकूने वरची साल काढून टाकले
2. चालते काढल्यानंतर त्याच्या मधील गिर काढून घेतला. त्याच्यामधील चिपचिपा पण जाण्यासाठी दोन-तीन पाण्यात धुवून घेतले
3. धुवून घेतलेल्या एलोवेराची वजन करून घेतले त्याचे वजन 1390 ग्रॅम इतके आणि वेस्टेजचे पण वजन करून घेतले
4. रॉकेट स्टो घेतला त्याच्यासाठी लाकडांचे वजन करून घेतले व त्याच्यावर कढई ठेवून त्याच्यामध्ये दूध तापवायला ठेवले
5. दुधाचा खवा बनवला व नंतर त्याच्यामध्ये एलोवेरा टाकला व मिक्स होत पर्यंत त्याला चांगले ढवळून घेतले व त्याच्यामध्ये साखर ऍड केली चिकटपणापर्यंत तापून घेतले
6. एलोवेरा चे मिश्रण झाल्यानंतर एका ट्रेमध्ये घेऊन त्याला थंड करण्यासाठी ठेवून दिले.
7. थंड झाल्यानंतर फ्रीजमध्ये ठेवून दिले व दुसऱ्या दिवशी पॅकिंग करण्यासाठी कट करून घेतले व त्यांना बॉक्समध्ये पॅकिंग करून घेतले
अनुभव:-
एलोवेरा बर्फी तयार करताना त्याच्या मध्ये खवा तयार करून नंतर त्याच्यामध्ये एलोरा टाकावे लागते. जर एलोवेरा चांगले धुवून घेतले नाही तर चिकटपणा राहतो आणि त्याच्यामध्ये पण आपण राहतो.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
एलोवेरा (कोरफड) | 3 Kg | 10 Rs/kg | 30.00 |
दूध | 2.5 Litr | 44 Rs/Litr | 110.00 |
साखर | 500 gm | 40 Rs/kg | 20.00 |
इलायची पावडर | 4 gm | 2000 Rs/kg | 8.00 |
तूप | 50 gm | 600 Rs/kg | 30.00 |
लाकूड | 3 Kg | 15 Rs/kg | 45.00 |
पॅकिंग बॉक्स | 3 box | 6 Rs/per | 18.00 |
261.0 | |||
मजुरी 35% | 91.35 | ||
352.35 |

6.ज्वारी कुकीज
उद्देश:-
ज्वारी कुकीज बनवणे
साहित्य:-
बटर मार्गीन ज्वारी पीठ गहूपीठ दूध पावडर कस्टर पावडर नारळ पावडर व्हॅलीना जागरी गुळ बेकिंग पावडर ओव्हन चार्ज पॅकिंग मटेरियल
कृती
1. पहिल्यांदा सर्व साहित्य वजन करून घेतले.
2. काढलेल्या साहित्यामध्ये जर पीठ गहू पीठ दूध पावडर कस्टर्ड पावडर नारळ पावडर बेकिंग पावडर हे सर्व मिक्स करून घेतले
3. मिश्रण तयार झाल्यानंतर थोडी कमी पडली त्याच्यासाठी आम्ही मिक्सरमध्ये जी ग्रुप ऑर्डर होती त्याचे थोडे लहान अजून मिश्रण करून घेतले
4. बटर आणि मार्गे यांना मिक्स करून गॅसवर गरम करायला ठेवून दिले व ते पूर्णपणे पागा नंतर थोडे उकळी फुटल्यानंतर त्याला खाली घेऊन पिठाचे मिक्सर त्याच्यामध्ये टाकले
5. मिश्रण टाकल्यानंतर त्याला व्यवस्थित मिक्स करून घेतले. व त्याला टेबल वरती घेऊन व्यवस्थित मळून घेतले.
6. मळलेल्या पिठाला लाटण्याने लाटून घेतले व गोलाकार आकाराने कट करून घेतले जोपर्यंत पीठ संपत लेन आहे तोपर्यंत लाटण्याने लाटून आणि गोलाकार कट करून घेतले.
7. बनल्यानंतर त्याला ट्रेमध्ये ठेवले एका ट्रेमध्ये चाळीस कुकीज बसत होत्या. ट्रे ओन मध्ये वीस मिनिटे बांधण्यासाठी ठेवून दिला.
8. कुकीज भाजल्यानंतर त्यांना बाहेर काढले व थंड होण्यासाठी ठेवून दिले कुकी थंड झाल्यानंतर पॅकिंग बॉक्स घेऊन त्यांना पॅकिंग करून घेतले
अनुमान :-
कुकीज बनवतांनी पीठ चांगले म्हणून घ्यावे. लाडतानी सर्वीकडे लाटणे समान फिरवावे. नाहीतर चांगला शेप येत नाही. लाटतांनी किती दाब द्यावा हे पण बघावे. कापताना व्यवस्थित कट करावे. आणि कुकीज काढताना पण व्यवस्थित काढाव्या.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
बटर | 330 gm | 220 Rs/kg | 72.6 |
मार्गीन | 330 gm | 130 Rs/kg | 42.9 |
ज्वारी पीठ | 450 gm | 50 Rs/kg | 22.5 |
गहूपीठ | 450 gm | 50 Rs/kg | 22.5 |
दूध पावडर | 30 gm | 360 Rs/kg | 10.8 |
कस्टर्ड पावडर | 30 gm | 100 Rs/kg | 3.0 |
नारळ पावडर | 60 gm | 330 Rs/kg | 19.8 |
वेलीना | 2 ml | 37 Rs/ml | 3.6 |
जागरी( गुळ ) | 460 gm | 90 Rs/kg | 41.4 |
बेकिंग पावडर | 6 gm | 350 Rs/kg | 2.1 |
ओहन चार्ज | 1 Unit | 14 Rs/ Unit | 14.0 |
पॅकिंग मटेरियल | 6 Rs/box | 36 Rs | 36.0 |
291.20 | |||
मजुरी 35% | 101.92 | ||
398.12 |
5.चिकी
उद्देश:-
मोरिगा चिकी बनवणे
साहित्य
शेंगदाणा, जवस, तीळ, मोरिंगा ,पावडर , गुळ ,तूप ,गॅस, पॅकिंग बॉक्स
कृती:-
1. पहिल्यांदा सर्व साहित्य वजन करून घेतले.
2. शेंगदाणा जवस ती असे वेगवेगळे घेऊन भाजून घेतले.
साहित्य भाजल्यानंतर थंड होण्यासाठी ठेवले व नंतर मिक्सरमध्ये पीसून घेतले.
4. मिश्रण तयार झालेले होते ते एकत्र मिश्रण करून घेतले
5. गुळ घेतला व त्याचे बारीक बारीक तुकडे करून घेतले तुकडे केल्यानंतर पाक करण्यासाठी गॅसवर कढई चढवली व त्यानंतर त्याच्यामध्ये टाकून घेतलं कमी फ्लेमवर गुळ याचा पाक तयार करण्यात आला
6. पाक तयार झाल्यानंतर त्याच्यामध्ये चिक्कीचे मिश्रण टाकले व नंतर सर्व पाक आणि मिश्रण चांगले मिक्स करून घेतले मिश्रण मिक्स झाल्यानंतर त्याच्यावरून थोडे तूप टाकण्यात आले.
7. चिक्की ट्रे घेतला व त्याच्या तूप लावून घेतले मिश्रण तयार झालेले त्या मध्ये ओतून घेतले
8. ट्रेमध्ये व्यवस्थित मिश्रण पसरवून घेतले व वरून लाटण्याने प्रेस करून घेतले व नंतर लाटायला सुरुवात केली चांगल्या प्रकारे सगळ्या सगळीकडे लाटून घेतले.
9. लाटल्यानंतर चिक्की कट करण्यासाठी चिक्की कटर घेतले त्याच्याने चिक्की व्यवस्थित आकारामध्ये कट करून घेतली.
10. चिक्की तयार झाली हळू एक एक पीस काढून प्लेटमध्ये ठेवलं व नंतर त्याचे वजन करून बॉक्समध्ये भरून पॅकिंग करून घेतले.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
शेंगदाणा | 400 gm | 120 Rs/kg | 48.0 |
जवस | 160 gm | 120 Rs/kg | 19.2 |
तीळ | 240 gm | 220 Rs/kg | 52.8 |
मोरिंगा पावडर | 40 gm | 700 Rs/kg | 28.0 |
गुळ | 60 gm | 45 Rs/kg | 27.0 |
तूप | 50 gm | 600 Rs/kg | 30.0 |
गॅस | 200 gm | 870 Rs/kg | 12.4 |
पॅकिंग बॉक्स | 2 Box | 5 Rs/Box | 10.0 |
227.40 | |||
मजुरी 35 % | 79.59 | ||
307.01 |
4.बेसन लाडू
उद्देश:-
बेसन लाडू बनवणे
साहित्य:-
बेसन पीठ डालडा(जेमिनी) साखर इलाज पावडर काजू पॅकिंग बॉक्स गॅस
कृती:-
1. पहिल्यांदा बेसन पीठ चाळून घेतले व नंतर त्याला कमी गॅस ठेवून हळूहळू भाजून घेतले
2. काही वेळानंतर थोडा थोडा डालडा त्यामध्ये टाकत गेलो नंतर त्याला थोडा तांबूस पडेपर्यंत भाजून घेतले
3. सर्व पीठ व्यवस्थित भाजल्यानंतर एका ताटामध्ये काढून घेतले व त्याच्या मध्ये पिठीसाखर मिक्स करून घेतले पीठ थंड झाल्यानंतर साखर मिक्स केली.
4. त्याच्यामध्ये थोडे ड्रायफ्रूट मिक्स करून घेतले त्याला चांगले मिक्स केले. मिश्रण झाल्यानंतर त्याच्यामध्ये तूप गरम करून टाकले
5. लाडू बनवायला सुरुवात करावी परंतु पीठ आणि तूप जर गरम असले तर लाडू तोपर्यंत लाडू बनवून घ्यावे थंड झाल्यावर चांगले लाडू येत नाही
6. व्यवस्थित लाडूचा आकार तयार झाल्यानंतर त्याच्यावर काजू बदाम आकर्षणासाठी लावावे
7. लाडू तयार झाल्यानंतर बॉक्समध्ये पॅकिंग करून घ्यावे व त्याचे वजन करून घ्यावे.
निरीक्षण:-
लाडू बनवताना काही वेळा काही मोठे होऊन व्हायचे तर काही लहान पीठ भाजताना गॅसवर जास्त गॅस केला तर जाऊन जाण्याची शक्यता व्हायची नंतर भी गरम करून टाकले तेव्हा लाडूला पण चांगला आकार येत होतात साहित्य वर्तन काही कमी जास्त सामान व्हायचे ते चांगले मोजून घेतले.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
बेसन पीठ | 500 gm | 96 Rs/kg | 47.50 |
डालडा (जेमिनी) | 250 gm | 140 Rs/kg | 62.50 |
साखर | 400 gm | 41 Rs/kg | 18.45 |
इलायची पावडर | 5 gm | 3000 Rs/kg | 15.00 |
गॅस | 300 gm | 900 Rs/kg | 2.55 |
काजू | 10 gm | 800 Rs/kg | 12.00 |
पॅकिंग बॉक्स | 3 Box | 6 Rs /Box | 18.00 |
176.00 | |||
मजुरी 35 % | 61.60 | ||
237.00 |
3.व्हेज पफ
उद्देश:-
व्हेज पफ बनवणे
साहित्य:-
मैदा कस्टर्ड पावडर साखर मीठ दूध मार्गीन डालडा. पाणी
साधने:-
लाटणं, बाऊल, ओव्हन, बेकिंग ट्रे, फ्रिज, वजन
कृती:-
1. पहिल्यांदा बटाटे उकडून घेतले व नंतर त्याला त्याचे चिलके काढून घेतले.
2. बटाट्याची भाजी तयार करून घेतली आपण जशी बटाट्याची भाजी तयार करतो त्याप्रमाणेच ती वाफेवर शिजवून घेतले
3. मैदा घेतला व त्यात पाणी टाकून व्यवस्थित कालवून मिक्स करून घेतले व त्याला फ्रीजमध्ये ठेवले
4. फ्रिजमध्ये एक तास ठेवल्यानंतर पीठ काढून घेतले. व त्याला व्यवस्थित मळून मिक्स करून घेतले
5. पिठाला लाटण्याने लाटून घेतले त्याच्यामध्ये कोरडे पीठ टाकून सपाट लाटून घेतले. व मार्गींचे चार गोळे तयार करून घेतले.
6. रुमाल पद्धत वापरून घडी मारून घेतली व त्याला मार्गी लावले नंतर रोल पद्धत केली मार्गीन त्याला पण मागील लावले असे चार वेळेस केले आणि चारी गोळे चपाती हिला मार्गीन लावून नंतर पद्धत वापरली.
7. सर्व झाल्यानंतर चौकोनी आकाराचे चार एम एम पर्यंत लाटून घेतले व चार सेंटीमीटर अंतर घेऊन त्याला कट केले व त्या त्रिकोणी आकाराचे चार बाय चार चा तुकडा कट करून घेतला.
8. कट केलेल्या तुकड्यात भाजी भरून त्रिकोणी आकाराचे दुमडून घेतले व त्याच्यावरून दूध लावले दूध लावल्यानंतर ट्रेमध्ये ठेवून ते बेकिंग साठी ओव्हनमध्ये ठेवून दिले ओव्हनमध्ये दहा मिनिटे ठेवल्यानंतर बॅक झाले.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
मैदा | 500 gm | 37 | 18.50 |
कस्टर्ड पावडर | 14 gm | 100 | 1.40 |
साखर | 14 gm | 40 | 0.58 |
मीठ | 14 gm | 15 | 0.21 |
दूध | 20 ml | 40 | 0.80 |
मार्गीन डालडा | 312 gm | 170 | 53.04 |
ओव्हन चार्ज | 1 unit | 14 unit | 14.00 |
67.04 | |||
मजूरी 35 % | 23.46 | ||
90.50 |
2.रागी कुकी
उद्देश:-
रागी(नाचणी ) यासारख्या पौष्टिक घटकांचा उपयोग करून एक स्वादिष्ट पौष्टिक आणि आरोग्यदायी नाश्ता तयार करणे
साहित्य:-
रागी पीठ नाचणी बटर बेकिंग पावडर पावडर जागर पावडर कस्टर पावडर दूध पावडर व्हॅली ना वेस्ट मार्जिन
साधने:-
बाउल ओव्हन बेकिंग ट्रे स्पून कटर टॉवेल लाटणं
कृती:-
1. पहिल्यांदा सर्व साहित्य काढून घेतले व त्यांचे वजन करून घेतले.
2. त्यानंतर सर्व पावडर आणि पीठ एकत्र करून घेतले
3. मार्गीन आणि बटर यांना एकत्र करून गरम करण्यासाठी गॅसवर ठेवले.
4. मोजलेले सर्व साहित्य एकत्र करून एका भांड्यात ठेवले.
5. गरम झालेल्या मार्गीन आणि बटर मध्ये पीठ हळूहळू टाकत घेतले व स्वादानुसार त्याच्यामध्ये इलायची पावडर टाकून घेतली व व्यवस्थित मिक्स करून घेतले.
6. फर्मेंटेशन साठी वीस मिनिटे पीठ एकत्रित करून ठेवले फर्मेंटेशन झाल्यानंतर पीठ चांगले म्हणून घेतले चांगले मळल्यानंतर पिठाला लाटण्याने लाटून घेतले व त्याला गोलाकार कट करून घेतले.
7. कट केलेल्या रागी कुकीज एका ट्रे मध्ये घेतल्या व बेक होण्यासाठी ओव्हनमध्ये ठेवले ओव्हनमध्ये बेक होण्यासाठी त्याला वीस मिनिटे किंवा पंधरा मिनिटे तसा वेळ लागतो.
8. भाजलेल्या रागीक कुकीजला थंड होण्यासाठी ठेवून दिले थंड झाल्यानंतर त्यांना पॅकिंगसाठी बॉक्समध्ये भरले .
निष्कर्ष:-
राधे कुकिंग तयार करण्यासाठी प्रक्रिया सोपी आणि जलद आहे यामध्ये खूप पोषण तत्व समाविष्ट आहेत.
खर्च :-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
बटर | 50 gm | 220 RS /1 KG | 11 |
मार्गीन | 50 gm | 130 RS /1KG | 6.5 |
राजी/ ज्वारी | 65 gm | 40 RS /1KG | 2.6 |
वेट(wheat) | 65 gm | 30 RS /1KG | 1.95 |
बेकिंग पावडर | 2 gm | 350 RS /1KG | 0.7 |
जागरी पावडर | 5 gm | 90 RS /1KG | 4.5 |
कस्टर्ड पावडर | 6 gm | 100 RS /1KG | 0.6 |
मिल्क पावडर | 6 gm | 360 RS /1KG | 2.5 |
व्हॅलीन इसेन्स | 1 mi | 37 RS / 1ML | 1.8 |
इलेक्ट्रिसिटी | 1 unit | 14 unit | 14 |
पॅकिंग बॉक्स | 6 rs/BOX | 2 box | 12 |
58.15 | |||
मजुरी 35 % | 20.00 | ||
margin 25 % | 19.60 | ||
Total | 98.12 | ||
1.पाव बनवणे
उद्देश:-
पाव बनवणे हा एक महत्त्वपूर्ण आणि सोपा प्रॅक्टिकल आहे ज्याद्वारे विद्यार्थ्यांना बेकिंगच्या मूलभूत तंत्रांचा अनुभव मिळतो. या प्रॅक्टिकलमध्ये, विद्यार्थ्यांना पाव तयार करण्याची प्रक्रिया शिकवून, त्यांना घरगुती पाव बनवण्याचे कौशल्य मिळवून देणे आणि त्याच्या चवीसाठी उत्तम साधने व तंत्रांचा वापर शिकवणे हा उद्देश आहे.
साहित्य:–
मैदा , मीठ चमचासाखर , बेकिंग पावडर यीस्ट (मऊ केलेले)पाणी – आवश्यकतेनुसार (आटेचे मिश्रण मऊ करायला)
साधने:–
बाऊल (मिश्रण करण्यासाठी)मिक्सर किंवा हाताने मळायलाबेकिंग ट्रेओव्हनरोलिंग पिन (आटा लाटण्यासाठी)टॉवेल किंवा क्लिंग फिल्म (आटा लावण्यासाठी झाकण्यासाठी)पॅलट नाइफ किंवा कटर (पाव तयार करण्यासाठी)
कृती:-
1. पहिल्यांदा साहित्याची वजन करून घेतले. एका भांड्यात मैदा चांगला चालून घेतला.
2. मैद्या मध्ये पाणी ब्रेड इम्प्रोव्हर मीठ चागलं मिक्स करून घेतले . व व्यवस्थित फिट पाच दहा मिनिटे मळून घेतले.
3. पीठ मेल्यानंतर टेबलवर ती काढले व थोडे पीठ घेऊन व्यवस्थित मळून घेतले चांगले पीठ मळल्यानंतर फर्मेंटेशन साठी एक तास पातेल्यात ठेवून दिले
4. एक तास झाल्यानंतर सर्व पीठ टेबलावरती काढून घेतले व नंतर त्याला गरजेनुसार तेल लावत आणि पावाचे गोळे तयार करून घेतले.
5. पावाचे गोळे बनवल्यानंतर ट्रेला तेल लावून ट्रेमध्ये ठेवून दिले ट्रेमध्ये एका वीस पाव बसतात. नंतर फर्मेंटेशन साठी ठेवून दिले
6.बेकिंग:ओव्हन 250°C वर प्रिहिट केले. पाव हलके सोनेरी रंगाचे होईपर्यंत साधारण 7 मिनिटे बेक करा.पाव थंड होऊ द्या:बेक झाल्यावर पाव ओव्हनमधून बाहेर काढा आणि थोड्या वेळासाठी थंड होऊ द्या.
7. पाव बेक झाल्यानंतर त्याला तेल लावून घेतले व पलटी मारून झाकून ठेवले.
निष्कर्ष:-
पाव बनवण्याची प्रक्रिया साधारणपणे सोपी आहे, पण यामध्ये योग्य प्रमाणात यीस्ट, आटा मळण्याची तंत्र आणि बेकिंगच्या तापमानाचे पालन करणे महत्त्वाचे आहे. घरगुती पाव स्वादिष्ट, ताजे आणि स्वच्छ असतात. पाव तयार करताना उत्तम तंत्राने बनवलेले आटा आणि योग्य बेकिंग तापमानामुळे चांगले परिणाम मिळतात.
निरीक्षण:-
आटा मळण्याची प्रक्रिया:आटा मळताना त्यात हवा भरून त्याला लवचिक आणि मऊ बनवणे महत्त्वाचे आहे. अतिसंवेदनशील आटा झटपट फुलतो आणि चांगला परिणाम देतो.यीस्टचा वापर:यीस्टने आटा फुलवण्याचे काम करणे आवश्यक आहे. अधिक वेळ आणि योग्य तापमानावर आटा ठेवला, तर पाव चांगले फुलतात.बेकिंग तापमान:ओव्हनचे तापमान योग्य ठेवल्यास, पाव एकसारखे आणि सोनेरी रंगाचे होतील. कमी तापमानावर बेक केल्यास पाव उकडले जातात.पावची चव:घरगुती पाव जास्त ताजे आणि स्वादिष्ट असतात. त्यात वापरलेले ताजे दूध आणि लोणी त्यांना सौम्य चव देतात.
अनुमान:-
योग्य प्रमाणात यीस्ट आणि मऊ आटा पाव अधिक हलके आणि फुलके बनवतात.घरगुती पाव तयार करणे अधिक चवदार आणि पोषक असते.घरच्या पावामुळे आरोग्याच्या दृष्टीने सुरक्षिततेचे फायदे आहेत, कारण त्यात कृत्रिम रंग आणि केमिकल्स न वापरता नैसर्गिक साहित्यच वापरले जाते.
खर्च:-
साहित्य | वजन | दर | किमत |
मैदा | 7 kg | 40 Rs/kg | 280 Rs |
इस्ट | 150 gm | 180 Rs/kg | 27 |
मिठ | 140 gm | 20 Rs/kg | 2.8 |
तेल | 100 gm | 150 Rs/kg | 15 |
साखर | 140 gm | 40 Rs/kg | 5.6 |
ओवान चार्ज | 2 unit/ pre | 14/unit | 14 |
ब्रेड इमपुरवर | 14 gm | 590 Rs/kg | 8.26 |
352.66 | |||
मजुरी | 88.165 | ||
Total | 440.825 |
