शेळी पालन हा एक उत्कृष्ट कृषी व्यवसाय आहे, जो शेतकऱ्यांसाठी कमी जागेतून अधिक उत्पन्न मिळवण्याची संधी उपलब्ध करतो. शेळ्या संगोपनात कमी गुंतवणूक आणि कमी देखभाल लागत असल्याने हे अनेक शेतकऱ्यांसाठी आकर्षणाचे केंद्र बनले आहे. चला, शेळी पालनाबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
१. शेळी पालनाचे फायदे
- उत्पादनक्षमतेत वाढ: शेळ्या दूध, मांस, आणि त्वचा यासाठी प्रसिद्ध आहेत.
- आर्थिक लाभ: कमी गुंतवणुकीत चांगले उत्पन्न मिळवता येते.
- पर्यावरण अनुकूल: शेळ्या शेतातील अवशेष खाऊन त्याचे पुनर्वापर करतात.
२. शेळींच्या प्रकारांची निवड
- दुधाळ शेळ्या: सानेंन, टोजी, जर्सी इत्यादी.
- मांसासाठी: बोजर, काशी, संगली इत्यादी.
- मिश्रित जाती: काही जाती दूध आणि मांस दोन्ही साठी चांगल्या.
३. शेळींची देखभाल
- आहार: संतुलित आहार देणे महत्त्वाचे आहे. चारा, सेंद्रिय खाद्यपदार्थ, आणि खनिजे यांचा समावेश करावा.
- आरोग्य तपासणी: नियमित वैद्यकीय तपासणी आणि लसीकरण करणे आवश्यक आहे.