1.प्रॅक्टिकल चे नाव =वैयक्तिक स्वच्छता

उद्देश : आपल्याला कोणताहि रोग,अशक्तपणा आणि इंजूरी अशा अनेक गोष्टी होऊ नये म्हणून वैयक्तिक स्वच्छता केली पाहिजे

वैयक्तिक स्वच्छता का करायचे?

• आजारी पडू नये.
• आपली रोगप्रतिकार चांगली राहण्यासाठी.
• शारीरिक स्थिति चांगली राहण्यासाठी.
• दिवसभरात काम करताना आळस येवू नये म्हणून.
• कोणताही काम करताना उत्साहाने करण्यासाठी.
• वैयक्तिक स्वच्छतेचे प्रकार
• प्रत्येक व्यक्तीची वैयक्तिक स्वच्छतेची कल्पना भिन्न असते. चांगल्या स्वच्छतेच्या सवयी तयार करण्यासाठी या मुख्य श्रेण्या उपयुक्त स्थान आहेत:
• शौचालय स्वच्छता
• आपण टॉयलेट वापरल्यानंतर आपले हात धुणे. 20 ते 30 सेकंद साबणाने हात धुवा आणि आपल्या हाताच्या मागील बाजूस आणि आपल्या नखांच्या खाली आपल्या बोटाच्या दरम्यान हात स्वच्छ करा. गरम पाण्याने स्वच्छ धुवा आणि स्वच्छ टॉवेलने हात पुसा. आपल्याकडे पाणी किंवा साबण नसल्यास, अल्कोहोल-आधारित हँड सॅनिटायझर देखील वापर होऊ शकतो.
• शॉवर स्वच्छता
• आपण कितीवेळा शॉवर घ्यायची इच्छा आहे हे वैयक्तिक पसंती दर्शवते, शॉवरिंग केल्यामुळे त्वचेचे पेशी, जीवाणू आणि तेल स्वच्छ धुवायला मदत होते. आठवड्यातून कमीतकमी दोनदा आपण केस धुवावेत. तेलकट अवशेषांपासून बचाव होतो.
• नखे स्वच्छता
• आपल्या नखे लहान आणि स्वच्छ ठेवण्यासाठी नियमितपणे ट्रिम करा. बांधकाम, घाण आणि जंतू काढून टाकण्यासाठी नेल ब्रश किंवा वॉशक्लोथने घासून घ्या. आपल्या नखांना नीटनेटके ठेवण्याने आपल्या तोंडात आणि शरीराच्या इतर भागात जंतूंचा प्रसार रोखण्यास मदत होते.
• दात स्वच्छता
• चांगली दंत स्वच्छता फक्त मोत्यासारख्या पांढऱ्या दातांपेक्षा जास्त नसते. आपल्या दात आणि हिरड्यांची काळजी घेणे हे हिरड्यांचे आजार आणि पोकळी रोखण्याचा एक चांगला मार्ग आहे. दिवसातून कमीतकमी दोनदा 2 वेळा ब्रश करावे. आपण उठल्यानंतर आणि अंथरुणावर जाण्यापूर्वी ब्रश करावे. दररोज आपल्या दातांना फ्लॉस करा आणि अँटीबैक्टीरियल माउथवॉश वापरण्याबद्दल दंतचिकित्सकांना विचारा. या दोन चरणांमुळे दात किडण्यापासून बचाव होतो.
• आजारपण स्वच्छता
• जर आपणास बरे वाटत नसेल तर आपण इतरांना जंतूंचा प्रसार होऊ नये म्हणून पावले उचलली पाहिजेत. यात शिंकताना आपले तोंड आणि नाक झाकणे, तसेच, कोणतीही मळलेली ऊती त्वरित फेकून द्या.
• हात स्वच्छता
• आपल्या हातातील सूक्ष्मजंतू तोंड, नाक, डोळे किंवा कान यांच्याद्वारे सहजपणे आपल्या शरीरात प्रवेश करू शकतात.
• आपण अन्न हाताळत असताना, खाण्यापूर्वी, कचरा हाताळना, शिंकताना, एखाद्या प्राण्याला स्पर्श करता त्याचप्रमाणे, बाळाची डायपर बदलल्यानंतर किंवा जखमेच्या साफसफाईच्या वेळी हात धुवा.

2. प्रॅक्टिकल चे नाव= 7 kg पाव तयार करणे

7kg पाव तयार करण्यासाठी लागणार एकूण खर्च खालील प्रमाणे

कृती :1)एक बाउल मध्ये ईस्ट,साखर व ब्रेड इमपुअर पाण्यामध्ये मिक्स करून घेतल.
2)मैदा घेतला व तो चालला त्यानंतर ते मैदा मळून घेतला.
3)नंतर ते पीठ एक तासा साठी fermentation साठी ठेवले.
4)त्यानंतर त्याचे गोळे केले व ते परत fermentation साठी ठेवले.
5)ओहण फ्री हिटला 200 डिग्री वर सेट केला
6)एक तास झाल्यावर पाव बेकिंग ला ठेवले.

3 kg शेंगदाणे लाडू तयार करण्यासाठी 888.19 रुपये इतका एकूण खर्च आला

येका लाडूचे एकूण वजन 20 gm

एकूण 231 लाडू तयार झाले

येका लाडूचे किमत 3.84 रुपये .

4. प्रॅक्टिकलचे नाव=व्हेज पफ

अनु क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/kg	किंमत
1 )	मैदा	250gm	36	9
2)	डालडा	75 gm	120	9
3)	जिरे	3 gm	300	0.9
4)	मीठ	3 gm	20	0.06
5)	व्हेजिटेबल्स	–	10	10
6)	बटाटा	1 kg	20	20
7)	तेल	20gm	100	2
8)	गॅस	30gm	906/14200	1.91
9)	बेकिंग चार्ज	1 यूनिट	14	14
			एकूण मटेरियल खर्च	66.87
			35% मजुरी	23.40
			व्हेज पफ तयार करण्यासाठी लागणार एकूण खर्च	90.27

व्हेज पफ तयार करण्यासाठी लागणार एकूण 90.27 रुपये इतका खर्च आला.

एकूण 20 व्हेज पफ तयार झाले.

येका व्हेज पफ ची किंमत 4.51 रुपये एटक आला आहे .

5.प्रॅक्टिकल चे नाव= शेंगदाणा साखर चिक्की

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/kg	किंमत
1	साखर	286	40	11.44
2	शेंगदाणा	300	30	49
3	तेल	5	100	0.5
4	गॅस	500	906/14200	3.19
5	पॅकिंग	2	6/1 पाकीट	12
			एकूण मटेरियल खर्च	76.13
			35% मजुरी	26.64
			शेंगदाणा साखर चिक्की तयार करण्यासाठी एकूण लागणार खर्च	102.77

500 ग्राम शेंगदाणा चिक्की तयार करण्यासाठी 102 रुयये खर्च आला.

6.प्रॅक्टिकल चे नाव=तीळ चिक्की

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर / kg	किंमत
1	तीळ	250gm	240	60
2	साखर	250gm	40	10
3	गॅस	30gm	906/14200	1.91
4	तेल	5gm	100	0.5
5			मटेरियल खर्च	72.41
			35% मजुरी	25.34
			तीळ चिक्की तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च	97.75

500 ग्राम तीळ चिक्की साठी एकूण खर्च 97.75 रुपय खर्च आला.

250 ग्राम चे 1 बॉक्स भरला.

200 ग्राम चे 1 बॉक्स भरला .

7.प्रॅक्टिकल चे नाव= शेंगदाणा गूळ चिक्की.

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/ kg	किंमत
1	शेंगदाणा	300gm	130	49
2	गूळ	286gm	46	13.145
3	तेल	5gm	100	0.5
4	गॅस	50gm	906/14200	3.19
5	पॅकिंग बॉक्स	2	6/1	12
			मटेरियल खर्च	77.84
			35% मजुरी	27.24
			गूळ चिक्की तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च	105.08

500 ग्राम गूळ चिक्की साठी एकूण खर्च 105.08 रुपय खर्च आला.

8.प्रॅक्टिकल चे नाव=नॉन कटाई

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/ kg	किंमत
1	मैदा	250gm	36	9
2	डालडा	200gm	140	28
3	पिठी साखर	200gm	46	9.2
4	ओव्हन चार्ज	1 यूनिट	14रु/1 यूनिट	14
5	पॅकिंग	3 बॉक्स	6/1	18
			मटेरियल खर्च	78.2
			35% मजुरी	27.37
			नॉन कटाई तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च	105.57

नॉन कटाई तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च 105.57 इतका आल.

9.प्रॅक्टिकल चे नाव = पिझ्झा

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/ kg	किंमत
1	मैदा	300gm	28	7.5
2	यीस्ट	4gm	150	0.6
3	साखर	10gm	40	0.4
4	मीठ	4gm	10	0.04
5	ओव्हन चार्ज	1 यूनिट	14	14
6	पिझ्झा पॅकिंग	–	–	10
7	सॉस	–	–	10
8	बटर	13gm	100	1.3
9	चीज	113gm	123	13.89
			मटेरियल खर्च	57.73
			35% मजुरी	20.20
			पिझ्झा तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च	77.93

पिझ्झा तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च 77.93 इतका आला.

10.प्रॅक्टिकल चे नाव =कुकीज

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/ kg	किंमत
1	नाचणी पीठ	50gm	80	4
2	गव्हाच पीठ	50gm	35	1.75
3	तूप	50gm	600	30
4	बेकिंग पावडर	3gm	250	1.05
5	बेकिंग सोडा	1.5gm	350	0.525
6	दूध	10ml	40	0.4
7	गूळ पावाडर	70gm	60	4.2
8	ओव्हन चार्ज	14यूनिट	10रू/ यूनिट	140
8			मटेरियल खर्च	181.925
9			35% मजुरी	63.67
			कुकीज तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च	245.595

कुकीज तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च 245.595 रुपये इतका आला.

11.प्रॅक्टिकल चे नाव = चिंच सॉस

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/kg	किंमत
1	चिंच	2kg	70	140
2	खजूर	2kg	160	320
3	गूळ	5kg	46	230
4	मिरची पावडर	15gm	90	1.35
5	चाट मसाला	10 gm	130	1.3
6	साधे मीठ	10 gm	20	0.2
7	गॅस	50 gm	906/14200	3.19
8	काळ मीठ	10 gm	120	1.2
9	इलेक्ट्रिक चार्ज	1 यूनिट	1यूनिट /7 यूनिट	7
			मटेरियल खर्च	704.24
			35%मजुरी	246.48
			चिंच सॉस तयार करण्यासाठी लागणारा खर्च	950.72

चिंच सॉस तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण खर्च 950.72 रुपय.

12.प्रॅक्टिकल चे नाव = SQUESH लिंबाचे रस

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/kg	किंमत
1	लिंबू	3203	40	128.12
2	साखर	2526	41	103.56
3	सोडियम बेणजोईट	1.5	350	0.52
4	गॅस	50	906/14200	3.19
			मटेरियल खर्च	235.39
			35 % मजुरी	83.838
			लिंबाचे squesh बनवण्यासाठी लागनारा खर्च	318.77

लिंबाचे squesh बनवण्यासाठी लागनारा एकूण खर्च 318.77 रुपय इतका आला.

13.प्रॅक्टिकल चे नाव=खारी

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/kg	किंमत
1	मैदा	1250	36	45
2	डालडा	375	120	45
3	मीठ	15	20	0.3
4	जिरे	10	620	6.2
5	ओव्हन चार्ज	1 यूनिट	14 रू/यूनिट	14
			मटेरियल खर्च	110.5
			35% मजुरी	38.67
			खारी तयार करण्यासाठी एकूण लागणारा खर्च	149.17

खारी तयार करण्यासाठी एकूण 149.17 रुपय खर्च आला.

14.प्रॅक्टिकल चे नाव=पपई कँडी

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर/kg	किंमत
1	पपई	1602gm	101	10
2	साखर	1300gm	10	52
3	फूड कलर	3gm	10/20 gm	1.5
4	फ्लेवर व्हनीला	1 ml	41/20 ml	2.05
5	पाईनअप्पल	1 ml	42/20 ml	2.1
6	केवडा फ्लेवर	1 ml	42/20 ml	2.1
7	गॅस	50 gm	906/14200gm	3.19
8	फॅन	1 यूनिट	7 रुपय	7
			मटेरियल खर्च	79.94
			35%मजुरी	27.97
			पपई कँडी तयार करण्यासाठी लागणारा खर्च	107.97

पपई कँडी तयार करण्यासाठी लागणारा एकूण 107.97 रूपये इतका आला .

15.प्रॅक्टिकल चे नाव=आईस केक

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर	किंमत
1	क्रीम	717gm	220/kg	157.74
2	प्रीमिक्स चॉकलेट	400 gm	340/kg	136
3	प्रीमिक्स व्हॉनेला	300 gm	300/kg	90
4	चॉकलेट कंपाऊंड	50 gm	150/400 gm	18.75
5	व्हाईट कंपाऊंड	50 gm	150/400 gm	18.75
6	ओव्हन चार्ज	0.5 यूनिट	7/14	7
7	तेल	20 gm	80/kg	1.6
8	तूप	10 gm	600/kg	6
9	चेरी	`1 पॅकेट	40/kg	40
			एकूण मटेरियल खर्च	475.84
			35% मंजूरी	166.54
			आइस केक तयार करण्यासाठी लागणार खर्च	642.38

2 kg आइस केक तयार करण्यासाठी लागणार एकूण 642.38 रुपय खर्च आला.

16.कप केक

अनू क्रमांक	मटेरियल	वजन	दर	किंमत
1	प्रीमिक्स चॉकलेट	275 gm	225	41.25
2	प्रीमिक्स व्हॉनेला	346 gm	250	57.66
3	चॉकलेट कंपाऊंड	50 gm	125	15.62
4	ओव्हन चार्ज	1 यूनिट	14	14
5	तूप	10 gm	600	6
6	कप	38 नग	50 नग/75	28.5
			एकूण मटेरियल खर्च	163.03
			35% मंजूरी	57.06
			कप केक बणवण्यासाठी आलेला खर्च	220.09

कप केक बणवण्यासाठी 220.09 रूपय इतका खर्च आला.

17.प्रॅक्टिकल :- प्रथमोपचार

प्रथमोपचार म्हणजे काय ?

:- डॉक्टरांकडे जाण्यापूर्वी केला जाणार उपचार म्हणजे प्रथमोपचार होय .

उद्देश :- 1) पीडित व्यक्तीचा जीव वाचवणे .

2) वेदना कमी होणे .

नियम :- 1) प्रथमोपचार पेटी सोबत असणे गरजेचे आहे .

2) जखमी व्यक्तीस शांत करणे

3) प्रथमोपचार पेटीचा वापर करणे

4) जखम जास्त मोठी असल्यास डॉक्टरांकडे घेऊन जाणे

18.प्रॅक्टिकल :- रोग व आजार

रोग व आजार म्हणजे काय ?
शरीराची किंवा मनाची अस्वास्थ्यकर स्थिती आजारपण

आजारी पडण्याची कारण : –
अस्वच्छता
फास्टफूड
मच्छर
दूषित पाणी दूषित अन्न
जास्त मोबाईल वापर
अपुरी झोप
वेळेवर न जेवणे
व्यसन
जास्त श्रम करणे इत्यादी