WIRE CHILNE
केबल विद्युत रोधक को हातानं ( सवचलित छिलन )
उदद्वेष
सोवान्चलित छीलन ( Auto stripper) का प्रयोग करने केबल विधुतारोधन को छिलने की विधिको सीखना
आवश्यक सामग्री
केबल स्वचालित छीलकर मकर्र
प्रक्रिया
१ विद्युतरोधन को जहा तक चीला जाना है वह चिन्ह लगाए
२ केवल के चोरों को सीधा करे
३ चील के उचित सेट का चयन कीजिये
४ छलकर के दाँतोको स्थिक रूप से चिन्ह को ऊपर संयोजित करे
५ स्वचालित छीलकर को दबाये
६ अधिक दबाने से विधूतरोधन केवल के उस छोस से काट जायेगा जिसे केवल से हटाया जाना हे
७ जाँच कर लेनहे की केबल का कोई चालक तर कटी तो नही है.
कृत्रिम श्वसन
उद्देश : कृत्रिम श्वसन की शेफियर पदूधतो को सीखना
आवश्यक सामग्री :
चटई, स्वयंसेवक
प्रक्रिया :
१) पीडित व्यक्ती को पेट के बल लेटा है। उसके एक हाथ को सामने की और औरे सीधा कर ले दूसरे हाथ को कोहलीसे मोडले तथा चेहरे की एक ओर घूमा ले और उसे हाथ या हथेली पर रख ले.
२) पीडित के पास घुटनों के बल इस प्रकार बैठ जाए ताकि उनकी जांघे अपने घुटनों के बीच में आ जाए तथा अपनी उंगलियों व अंगूठों को इस प्रकार रखें।
३ ) हाथों को सीधा रखते हुए धारे- धीरे आगे को झुके | जिसमें कि आपके शरीर का भार पीडित की निचली पसलियों पर पड़े और पीछित के फेफडों में वायू बाहर निकल सके जैसा कि नीचे चित्र में दर्शाया गया है।
४) दो सेंकद के पश्चात पुन: आगे को सुके और एक मिनीट में 12 से 13 बार इस प्रक्रिया को दोहराए |
पर्जन्य मापक
प्रजन्यमापक फायदे :
१) आपल्या ठिकाणी किती मिमी पाऊस पडला ते कळते.
२) आपल्या ठिकाणी पाऊस कमी व जास्त पाऊस पडला ते कळते.
३) आपल्या ठिकाणी दुष्काळ पडल्यास तर सहकार पुरावा दाखवता येतो.
उद्देश :- प्रजन्यमापक तयार करणे.
आवश्यक साम्रगी :- बॉटल , मोजपटी , सिमेंट , नरसल इ.
प्रक्रिया :-
पद्धत १ :-
१) प्लास्टिक बॉटल चित्रा दिल्या नुसार कापावी.
२) त्याच्या खाली सिमेंट सपाट करावे.
३) प्लास्टिकच्या बॉटला सिमेंट इथून मोजपटी
चिटकावी.
४) त्याच्या वरून नरासाल मधी ठेवावं. बाटलीच खालीची बाजू आणि नेसालचा व्यास सारखा पाहिजे.
५) पर्जन्यमापक मोकळ्या जागेत ठेवावे.
६) पर्जन्यमापकला बाजूने विटा लावावे ते पडू नये.
पद्धत २ :-
मोजपती नाही लावता आल्यास.
तर ,
मिळालेले पाणी
———————- X १०
क्षेत्रफळ
उदा ,
समजा नरसालच त्रिज्या = २ सेमी
मिळालेले पाणी = ५५२ मिली
वर्तुळाचे क्षेत्रफळ = π r२
= ३.१४ x २2
= ३.१४ x १८2
= १२.५६ cm2
१ मिलीटर पाणी = १ cm3
५५२ मिलीटर पाणी = ५५२ cm3
पाऊस = मिळालेले पाणी
———————- X १०
क्षेत्रफळ
= ५५२ cm3
———————- X १०
११३.०४ cm2
= ४७.१६ मिमी
सावधानी :
१) प्लास्टिकच्या बॉटलीच्या बाजूस आधार लावावे कारण ते पडू नये.
२) पर्जन्यमापकला सपाट जागेवर ठेवणे.झाडं , भिंत यांच्या खाली ठेवू नये.
३) पाऊस प्रतिदिन एकदा रोज मोजणे.
४) प्रतिदिनाची नोंद ठेवावी. त्याचे आलेख का.
बोर्ड भरणे.
उद्देश :- बोर्ड भरणे.
आवश्यक सामग्री:
स्विच, वायर, सॉकेट, इंडिकेटर, फ्युझ इ.
१) स्विच :
इलेक्ट्रिक स्विच हे एक उपकरण आहे जे सर्किटमधील इलेक्ट्रॉन प्रवाहात व्यत्यय आणते. स्विचेस ही प्रामुख्याने चायनरी उपकरणे असतात
: एकतर पूर्णपणे चालू किंवा बंद आणि लाईट स्विचची रचना साधी असते. स्विच बंद केल्यावर सर्किट तुटते.
थ्री वे सर्किट्समध्ये दोन स्वतंत्र स्विच असतात जे समान उपकरण नियंत्रित करतात, तर मंद सर्किट फक्त विजेचे प्रमाण नियंत्रित करते.
२) वायर :
वायरिंगसाठी, आम्ही मुख्यतः लाल, काळ्या, निळ्या आणि हिरव्या अशा चार प्रकारच्या तारांचा वापर करतो
1. लाल वायर आम्ही ही वायर ज्या टप्प्यात विद्युत प्रवाह वाहतो त्यासाठी वापरतो आणि जर तुम्ही त्या इलेक्ट्रिक टेस्टरने स्पर्श केला तर टेस्टर जळला पाहिजे.
2. काळी वायर – ही रंगाची वायर तटस्थ म्हणून वापरली जाते किंवा कुठेतरी त्याला कोल्ड वायर म्हणूनही ओळखले जाते आणि जेव्हा आम्हाला 5 पिन सॉकेट बसवायचे असते तेव्हाच ही वायर बोर्डला जोडते.
3. हिरव्या वायर या वायर दिले आहे जमिनीवर किंवा पृथ्वी, या वायर क्वचितच घरे वापरले जाते.
4. ब्लू वायर या वायर आपण देखील इन्व्हर्टर कनेक्ट होत आहात तर तर वायरिंग, नंतर आपण इन्व्हर्टर हा रंग वायर निवडू शकता
(३) सॉकेट :
हा पाच पिनचा असतो, ज्यामध्ये आम्ही आमचा मोबाईल चार्ज करतो आणि तो साधारण 6 amps असतो पण जर तुम्ही एखादे उपकरण जास्त लोडसह चालवत असाल तर, स्वीच प्रमाणे, 16 amps मध्ये वापरा कारण जास्त लोड मिळत आहे.
४) इंडिकेटर
इंडिकेटर चा वापर बोर्डात इलेक्ट्रिक सप्लाय चालू आहे का ते कळते.
५) फ्यूज
टाळण्यासाठी शॉटिंग करून बोर्डवर येण्यासाठी वापरले जाते आणि त्याचे कनेक्शन जेव्हा कोणीतरी प्रथम इलेक्ट्रिक उपकरण वायर असते तेव्हा आम्ही बोर्ड करतो तेव्हा फाइंड जोडतो म्हणून ते नेहमी फेज फक्त त्या शॉटिंगमध्ये जोडा कोसिस त्यात फेज कनेक्शन कट केले जावे आणि कोणालाही कोणत्याही संधीचा सामना करावा लाग नये विजेचा धक्का लागल्याने.
बायोगॅस
बायोगॅस म्हणजे जैविक प्रक्रियांमधून बाहेर पडणारा वायू.. जर एखादी जैविक प्रक्रिया ऑक्सिजन विरहित (ॲनारोबिक) वातावरणात झाली तर बायॉगॅसची निर्मिती होते. सेंद्रिय पदार्थाचे जीवाणूद्वारे हवाविरहित अवस्थेत झालेल्या विघटनानंतर निर्माण होणारा वायू साठविण्यासाठी तयार करण्यात आलेल्या साधनास बायोगॅस संयंत्र म्हणतात. यात मिथेन व कार्बन-डाय- ऑक्साईड हे वायू तयार होतात. मिथेन हा वायू ज्वलनास मदत करतो. बायोगॅस गॅसिफायरमधून तयार होणारा प्रोड्युसर गॅस पाणी उपसण्यासाठी, वीजनिर्मितीसाठी, तसेच स्वयंपाकासाठी देखील वापरला जातो. बायोगॅस गॅसिफायर संयंत्र विविध कार्यक्षमतेमध्ये उपलब्ध असून गरजेप्रमाणे त्यांचा वापर करता येतो.बायोोगॅसमध्ये साधारणपणे ५५ ते ६० टक्के मिथेनचे प्रमाण असते तर उर्वरित भाग कार्बन डायॉक्साईडचा असतो. मिथेन हा ज्वलनशील असल्याने बायोगॅस पण ज्वलनशील असतो. परंतु कार्बन डायॉक्साईड या अज्वलनशील वायूमुळे याची ज्वलन उष्णता शुद्ध मिथेनपेक्षा कमी असते. बायोगॅस हा नमूद केल्याप्रमाणे ज्यांना आपण कुजणे म्हणतो अशा जैविक प्रक्रियांमधून निर्माण होतो. बहुतांशी कुजणाच्या प्रक्रियांमध्ये बायोगॅसची निर्मिती होते. बायोगॅस संकुचित करून लोखंडी सिलिंडरमध्ये भरता येता
सौर कुकर
एक सौर कुकर , उष्णता थेट सूर्यप्रकाश ऊर्जा वापरते जे शिजू द्यावे साधन आहे . सध्या वापरात असलेले अनेक सौर कुकर तुलनेने स्वस्त, कमी तंत्रज्ञान उपकरण आहेत, जरी काही पारंपारिक स्टोव्हइतके शक्तिशाली किंवा महाग आहेत, आणि प्रगत, मोठ्या प्रमाणात सौर कुकर शेकडो लोकांसाठी स्वयंपाक करू शकतात. ते कोणतेही इंधन वापरत नसल्यामुळे आणि ऑपरेट करण्यासाठी काहीही लागत नसल्यामुळे, इंधन खर्च आणि वायू प्रदूषण कमी करण्यासाठी आणि जंगळतोंड कमी करण्यास मदत होते .
आम्ही सध्या बाजारात उपलब्ध असलेल्या विविध प्रकारच्या सौर कुकरची चर्चा करणार आहोत, कारण ते सौर कुकरशी परंपरागतपणे संबंधित असलेल्या समस्या दूर करतात. सोलर कुकर बद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी आम्ही तुम्हाला हा लेख काळजीपूर्वक पाहण्याची विनंती करू. तुम्ही तुमच्या स्वतःच्या जागेवर सोलर कुकर बसवण्याचा विचार करत असाल तर तुम्हाला खूप मदत होईल.
सौर कुकर चे फायदे :
१) नैसर्गिक वायू हा एक अपारंपरिक ऊर्जा स्त्रोत आहे आणि तुम्ही गरम भागात राहत असाल तर, पारंपारिक कुकर स्वयंपाक करताना तुमचे घर अधिक गरम करते.
२) एलपीजी आधारित कुकिंग सोल्यूशनच्या विपरीत जिथे तुम्हाला प्रत्येक वेळी नवीन सिलिंडर घेताना पैसे खर्च करावे लागतात, सोलर कुकरला आवश्यक नसते.
३) सोलर कुकर स्वयंपाक अधिक पौष्टिक, स्वच्छतापूर्ण आणि चवदार बनवतात. तुम्ही स्वयंपाक करताना, बेकिंग करताना, ग्रीलिंग किंवा भाजताना अन्न जळण्याची शक्यता ते काढून टाकते.
निदुरधुर चुल
धुर विरहित कार्य:-
१) नेहमीच्या चुलीत जाळाच्या उष्णतेचा जेवढा वापर होतो त्याच्या सुमारे दुप्पट अधिक उष्णता मिळले.
२) पहिल्या टप्यात शिल्लक राहिलेला कार्बन दुसऱ्या टप्प्यात पूर्णपणे जळतो व या टप्यात देखील य वापर करता येतो.
धुर विरहित चुलीचे फायदे –
१) इंधनाची (लाकडाची) बचत होते.
२) जंगल तोड कमी व पर्यावरणाचे संवर्धन.
३) वापरलेल्या इंधनाचा पुरेपूर व पूर्ण उपयोग होतो.
४) चुलीतील जाळापासून सुरक्षितता.
५) एकाच वेळी चुलीचा दुहेरी उपयोग,
६) स्वयंपाक करणे सुरक्षित,
७) कमीत कमी वायू प्रदूषण.
इंधन म्हणजे काय :-
जे पदार्थ कमी तापमानास (ज्वलनांक) पेट घेतात; जळाल्यानंतर भरपूर उष्णता देतात असे पदार्थ आपण इंधने म्हणून वापरतो. केरोसिन (रॉकेल), गोबर गॅस (मिथेल), एल.पी.जी. (ब्यूटेन) ही सर्व इंधने ही कार्बन व हायड्रोजनपासून बनलेली असतात, यात कार्बनची साखळी असते. जेवढी साखळी लांब तेवढे ते इंधन जळण्यास कठीण. घरगुती वापराच्या सिलेंडरमध्ये दाबाखाली द्रवरुप ब्युटेन वायू साठवलेला असतो. सिलेंडरमधून बाहेर आल्यावर दाब कमी होतो. व द्रवाचा वायू बनतो.
खाली तीन वेगवेगळ्या इंधनांचा वापर करून वेळ खालीलप्रमाणे आहे.
स्त्रोत स्वयंपाकास लागणारा वेळ इंधनाचे ज्वलन
लाकूड ४२ मिनिट १.९ कीलोग्रम
रॉकेल ४५ मिनिट २०० मिली
स्वयंपाक गॅस ४५ मिनिट २०० मिली
भिन्न इंधनाची उष्मांक मूल्ये.
costnig of fuel :
इंधनाचे नाव सध्याची किमत ( per 1 kg )
लाकूड Rs.15
रॉकेल Rs. 50
घरगुती गॅस Rs. 64
धूर विरहित चुलहा बनवणे विडियो :
SHARE:
धुर विरहित कार्य:-
१) नेहमीच्या चुलीत जाळाच्या उष्णतेचा जेवढा वापर होतो त्याच्या सुमारे दुप्पट अधिक उष्णता मिळले.
२) पहिल्या टप्यात शिल्लक राहिलेला कार्बन दुसऱ्या टप्प्यात पूर्णपणे जळतो व या टप्यात देखील य वापर करता येतो.
धुर विरहित चुलीचे फायदे –
१) इंधनाची (लाकडाची) बचत होते.
२) जंगल तोड कमी व पर्यावरणाचे संवर्धन.
३) वापरलेल्या इंधनाचा पुरेपूर व पूर्ण उपयोग होतो.
४) चुलीतील जाळापासून सुरक्षितता.
5)एकाच वेळी चुलीचा दुहेरी उपयोग,
६) स्वयंपाक करणे सुरक्षित,
७) कमीत कमी वायू प्रदूषण.
इंधन म्हणजे काय :-
जे पदार्थ कमी तापमानास (ज्वलनांक) पेट घेतात; जळाल्यानंतर भरपूर उष्णता देतात असे पदार्थ आपण इंधने म्हणून वापरतो. केरोसिन (रॉकेल), गोबर गॅस (मिथेल), एल.पी.जी. (ब्यूटेन) ही सर्व इंधने ही कार्बन व हायड्रोजनपासून बनलेली असतात, यात कार्बनची साखळी असते. जेवढी साखळी लांब तेवढे ते इंधन जळण्यास कठीण. घरगुती वापराच्या सिलेंडरमध्ये दाबाखाली द्रवरुप ब्युटेन वायू साठवलेला असतो. सिलेंडरमधून बाहेर
costnig of fuel :
इंधनाचे नाव | सध्याची किमत ( per 1 kg ) |
लाकूड | Rs.15 |
रॉकेल | Rs. 50 |
घरगुती गॅस | Rs. 64 |
SHARE:धुर विरहित कार्य:-
१) नेहमीच्या चुलीत जाळाच्या उष्णतेचा जेवढा वापर होतो त्याच्या सुमारे दुप्पट अधिक उष्णता मिळले.२) पहिल्या टप्यात शिल्लक राहिलेला कार्बन दुसऱ्या टप्प्यात पूर्णपणे जळतो व या टप्यात देखील य वापर करता येतो.धुर विरहित चुलीचे फायदे –१) इंधनाची (लाकडाची) बचत होते.२) जंगल तोड कमी व पर्यावरणाचे संवर्धन.३) वापरलेल्या इंधनाचा पुरेपूर व पूर्ण उपयोग होतो.४) चुलीतील जाळापासून सुरक्षितता.५) एकाच वेळी चुलीचा दुहेरी उपयोग,६) स्वयंपाक करणे सुरक्षित,७) कमीत कमी वायू प्रदूषण.इंधन म्हणजे काय :-जे पदार्थ कमी तापमानास (ज्वलनांक) पेट घेतात; जळाल्यानंतर भरपूर उष्णता देतात असे पदार्थ आपण इंधने म्हणून वापरतो. केरोसिन (रॉकेल), गोबर गॅस (मिथेल), एल.पी.जी. (ब्यूटेन) ही सर्व इंधने ही कार्बन व हायड्रोजनपासून बनलेली असतात, यात कार्बनची साखळी असते. जेवढी साखळी लांब तेवढे ते इंधन जळण्यास कठीण. घरगुती वापराच्या सिलेंडरमध्ये दाबाखाली द्रवरुप ब्युटेन वायू साठवलेला असतो. सिलेंडरमधून बाहेर आल्यावर दाब कमी होतो. व द्रवाचा वायू बनतो.खाली तीन वेगवेगळ्या इंधनांचा वापर करून वेळ खालीलप्रमाणे आहे.स्त्रोत स्वयंपाकास लागणारा वेळ इंधनाचे ज्वलनलाकूड ४२ मिनिट १.९ कीलोग्रमरॉकेल ४५ मिनिट २०० मिलीस्वयंपाक गॅस ४५ मिनिट २०० मिलीभिन्न इंधनाची उष्मांक मूल्ये.costnig of fuel :इंधनाचे नाव सध्याची किमत ( per 1 kg )लाकूड Rs.15रॉकेल Rs. 50घरगुती गॅस Rs. 64धूर विरहित चुलहा बनवणे विडियो :SHARE:धुर विरहित कार्य:-
१) नेहमीच्या चुलीत जाळाच्या उष्णतेचा जेवढा वापर होतो त्याच्या सुमारे दुप्पट अधिक उष्णता मिळले. २) पहिल्या टप्यात शिल्लक राहिलेला कार्बन दुसऱ्या टप्प्यात पूर्णपणे जळतो व या टप्यात देखील य वापर करता येतो.धुर विरहित चुलीचे फायदे –
१) इंधनाची (लाकडाची) बचत होते.२) जंगल तोड कमी व पर्यावरणाचे संवर्धन.३) वापरलेल्या इंधनाचा पुरेपूर व पूर्ण उपयोग होतो.४) चुलीतील जाळापासून सुरक्षितता.5)एकाच वेळी चुलीचा दुहेरी उपयोग,६) स्वयंपाक करणे सुरक्षित,७) कमीत कमी वायू प्रदूषण.इंधन म्हणजे काय :- जे पदार्थ कमी तापमानास (ज्वलनांक) पेट घेतात; जळाल्यानंतर भरपूर उष्णता देतात असे पदार्थ आपण इंधने म्हणून वापरतो. केरोसिन (रॉकेल), गोबर गॅस (मिथेल), एल.पी.जी. (ब्यूटेन) ही सर्व इंधने ही कार्बन व हायड्रोजनपासून बनलेली असतात, यात कार्बनची साखळी असते. जेवढी साखळी लांब तेवढे ते इंधन जळण्यास कठीण. घरगुती वापराच्या सिलेंडरमध्ये दाबाखाली द्रवरुप ब्युटेन वायू साठवलेला असतो. सिलेंडरमधून बाहेर आल्यावर दाब कमी होतो. व द्रवाचा वायू बनतो.खाली तीन वेगवेगळ्या इंधनांचा वापर करून वेळ खालीलप्रमाणे आहे.
स्त्रोतस्वयंपाकास लागणारा वेळइंधनाचे ज्वलन |
लाकूड४२ मिनिट१.९ कीलोग्रम |
रॉकेल४५ मिनिट२०० मिली |
स्वयंपाक गॅस४५ मिनिट२०० मिली |
भिन्न इंधनाची उष्मांक मूल्ये.
costnig of fuel :
इंधनाचे नाव सध्याची किमत ( per 1 kg ) |
शोषखड्डा
शोषखड्डा हा सांडपाण्याची विल्हेवाट करण्यासाठी केलेला खड्डा होय. राहते. परसबाग व शोषखड्डा हे प्रत्येक कुटुंबात करता येते.घराभोवती, रस्त्यात आणि गटारीत तुंबलेले सांडपाणी आरोग्यास घातक असते. तसेच त्याचा घाण वास येतो, रस्त्यावर त्या पाण्याने चिकचिक होऊन घसरडे होते आणि डासांना अंडी घालायला जागा मिळते. हे डास चावल्याने लोकांना मलेरियासारखे रोग होतात. अशा सांडपाण्याची विल्हेवाट लावण्यासाठी जमिनीत सांडपाणी जिरण्यासाठी परसबाग किंवा शोषखड्डा करता येतो.
शोषखड्डा केल्यामुळे होणारे फायदे.
१) सांडपाण्याची योग्य विल्हेवाट लागते व त्यामुळे डासांचे प्रमाण कमी होते व त्रासही कमी होतो.
२) मलेरियासारखे डासांपासून पसरणारे आजार होत नाहीत व आरोग्य सुदृढ राहते.
३) शोषखड्ड्याजवळ झाडे लावल्याने निसर्गाचा समतोल राखला जातो.
उद्देश :शोषखड्डा तयार करणे
.आवश्यक साहित्य :भट्टीच्या विटा , दगडाच्या विटा , खड्डा खोदण्याचे साहित्य इ.
प्रक्रिया :१) असे जागा निवडावे की सगळे पाणी तिथे गोळा होते.
२) १ मी. X १ मी. X १ मी. मापाचा खड्डा बनवावा.
३) खड्डच्या तळाशी मोठ्या दगडणीने सपाट करून घेणे.
४) खड्डच्या मधमधी चित्राप्रमाने सिमेंट टाकी ठेवावी.
५) टाकीच्या बाजूने मोठी दगडी लावावी. सिमेंट टाकीला होला पर्यंत दगडी भरावी.त्याच्या वर छोटी दगडी टाकावी.
६) सिमेंट टाकीच्या होल करून त्यात पाईप टाकून टाकीवर ठेवावे. सिमेंट लावून पॅक करावे.
सौर लाईट का संस्थापन
सोलर लाइट आपण आपल्या घरामध्ये वापरू शकतो. सोलर प्लेट सूर्याच्या दिशेने फिट करून ठेवावे. कारण सूर्यप्रकाश त्याच्यावरती चांगला पडावे म्हणून हे मला समजल सोलर लाईट टाइमिंग वरती मेंटेनेंस करावे सोलर लाईट ने आपण कोणते पण यंत्र वगैरे लाईट चालू शकतो.हे मला समजल सोलर dc करंट असतो हे मला समजल.
डिझल इंजण
डिझल इंजनडिझल इंजण ने आपण शेतावर्ति पाणी घेऊ शकतो किवा लाईट तयार करू शकतो.हे माला समजल व इंजण मध्ये सुद्धा छोटे इनज मोठे इंजण असतात. छोटे इंजण आपण छोट्या बोट ला किवा छोट्या गाडी साठी सुद वापरतात.इंजण चालू करायला हँडेल मारून चालू करतात हे समजल. इंजण चालू करायच्या आधी ऑइल लेवळ व डिझल लेवल चेक करायची हे कळल.