1.प्राण्याचे दुध काढणे व स्वच्छता करणे

(1)गाईची स्वच्छता= गाईची बसायची जागा स्वच्छ असावी व दुधाची वेळा(

(12 तास ग्याप आसावा ) वेळ बदलू नये.

दूध काढणारा माणूस

= हातपाय स्वच्छ

= व्यसन नसावे

(3) दुधाची किटली, बादली, माप स्वच्छ असावं.

दुध काढण्याचे प्रकार

1) हाताने

2) मशीनच्या सहाय्याने

( गाई गोठ्याची स्वच्छता )

गाईचा गोठा का साफ ठेवावा

1) गाईचा गोठा साफ नसेल तर गाईला वेगवेगळे आजार होतात त्यामुळे दुध उत्पादणात कमतरता येते व गाईच्या औषधाचा खर्च वाढतो.

2)गोठा साफ ठेवण्याचे फायदे

गोठा साफ असल्यावर गाईल आजार होतं नाहीत गाई निरोगी राहतात व दुध चांगल देतात व कासेचे आजार होत नाहीत.

3) गाईच्या कासेला होणारे आजार व लक्षणे.

दगडी यात गाईची कास कडक होते.

मस्टडी गाईची कास सुजते.