1. स्प्रेइंग पंप

1. पोर्टेबल स्प्रेईंग पंप
2. हेक्टर माउंटेड स्प्रेईंग पंप : – बड
3. हॅन्ड हेल्ड स्प्रेईंग पंप छोटे क्षेत्र के लिए
4. पोर्टेबल स्प्रेईंग पंप
5. हेक्टर माउंटेड स्प्रेईंग पंप : – बडे
6. बॅटरी ऑपरेंप पंप

1. हॅक्कन्ड हेल्थ पंप : –

छोटा एक ते दोन झाडांना पाणी घालण्यास हाताने हवा मारायचे

2. पोर्टेबल स्प्रेईंग पंप : –

आपण आरामात हा पंप कुठेही नेऊ शकतो

3. ट्रॅक्टर माउंटेड स्प्रेईंग पंप : –

हा पंप फळबागेसाठी वापरला जातो व जास्त क्षेत्रात मारण्यासाठी याचा उपयोग केला जातो

4. बॅटरी ऑपरेंप पंप. : –

हा पंप सगळे शेतकरी वापरतात हा बॅटरीवर काम करतो

5. ड्रोन पंप : –

याचा ड्रोन ने स्प्रे केला जातात

• PUMP SPORTS NAME •

1.पाईप

2. बॅटरी

3. नोझल

4. ट्रेडल

5. बटन

6. बॅटरी चार्जर

7. मोटार

8. टाकी

•फोटोज •

1. स्प्रेइंग पंप 2. बुरशी नाशक 3. बुरशी नाशक

2.मुरघास

मुरघास म्हणजे÷ओला चारा जास्त दिवस टिकून ठेवण्या साठी केली जाणारी प्रक्रिया म्हणजे मुरघास.

व त्या त्यानंतर आम्ही पिकाची कुटी बॅग मध्ये भरली आणि बॅग मध्ये मीठ टाकलं.

व त्या बॅग मध्ये गुळाला बारीक करून त्या बॅग मध्ये टाकला

प्रक्रिया÷आम्ही सर्वांत पहिल्यांदा मका पिक तोडून आणले व त्या नंतर आम्ही

कडबा कुट्टी मशीन मधून मक्या पिकाची कुठे केली.

सर्व झाल्या वर 45 ते 50 दिवस ती बॅग एका कोपऱ्यात ठेवायची. 45 दिवसांनी ते

चेक करावे की त्या बॅगेतून अमल्याचा वास येतोय का.

लागवडीचा आश्रमातील किचन मागील खर्च करणे. Polt मध्ये लावलेल्या मक्याचा

खर्च.

DATE WORK AMOUNT

27-06-2024 पेरणी करणे 1000

10-06-2024 कोळपणी दोन तास 60

11-06-2024 कोळपणी दोन तास 60

14-07-2024 खत 15: 15: 15 8ख 280

19-07-2024 फवारणी (profex biozyme).

60

26-07-2024 फवारणी कोळपणे 180

16-08-2024 पाणी देणे 20 मिनिट 20

एकूण जागा 400 m²

1m² जागेत वजन-3 kg

एकूण वजन 400×3 =1200 kg

एकूण खर्च = 2100 ₹

3.शेळीपालन

क्रम	जाती
1	उस्मानाबादी
2	संगमनेरी
3	कोकण कन्याळ
4	बेरारी

क्रम	जाती
1	बीटल
2	शिरोही
3	जमनापट्टी
4	कोट

जाती	खासियत
सानेन	दुधाची राणी
आफ्रिकन बोर	जास्त वजन वाढ

1. खाद्याची व्यवस्थापन

2. लसीकरण

3. शेड आणि निवारा

4. लहान करडाचे संगोपन

*शेळी विकत घेताना कोणत्या खानाखुणा गोष्टी बघायच्या

1] शेळीच्या सडी एक समान असणे गरजेचे आहे

2] पायाच्या वरचा चडा मोठा असणे गरजेचा आहे

3] डोळ्यातील पापण्यांच्या खाली लाल गुलाबी असलेली शेळी घ्यावी

4] शेळीच्या दातामध्ये गॅप नसला पाहिजे

*उस्मानाबादी

•मुळस्थान

लातुर, तुळजापूर,उद्गीगीर, उस्मानाबाद

रंग

काळा

पाळण्याचा उद्देश

दुध/मटन

शरीराचे वजन(किलो)

नर : ५० – मादी : ४०

वैशिष्ट्ये

१) चविष्ट मटनासाठी प्रसिद्ध.

२) दोन पिल्ले देते.

3) रोग प्रतकारशक्ती उत्तम

*सानेन

मुळस्थान

स्विङ्गारलैंड

रंग

पांढरा

पाळण्याचा उद्देश

दुध

शरीराचे वजन (किलो)

नर :८० मादी:६५

*वैशिष्ट्ये

१) जगात सगळ्यात जास्त दुध देणारी जात.

२) दररोज ३ ते ४.५ लिटर दुध देऊ शकते.सिरोही

4.कुकुटपालन

कुकुट पालन म्हणजे कोंबडी पालन. कुकुट पालन मध्ये आपण अंडे आणि मास विकून पैसे कमवतो. यामध्ये काही महत्वाच्या गोष्टी आहेत:-

१. प्रकारः

• अंडे उत्पादनः लिंबू (लेयर) कोंबड्या.
• मांस उत्पादनः ब्रॉइलर कोंबड्या.

२. वातावरणः

• कोंबड्यांसाठी स्वच्छ आणि आरामदायी वातावरण आवश्यक आहे.
• योग्य तापमान (20-25°C) आणि वायुवीजन सुनिश्चित करणे.

३. आहारः

• कोंबड्यांना संतुलित आहार द्या, ज्यात प्रथिने, कार्बोहायड्रेट, आणि जीवनसत्त्वे असावीत.
• त्यांना पाण्याची चांगली उपलब्धता हवी.

४. आरोग्यः

• नियमित आरोग्य तपासणी करा.
• लसीकरण आणि रोग नियंत्रणासाठी योग्य उपाययोजना करा.

५. बाजारपेठः

• स्थानिक बाजारात अंडी आणि मांसाची विक्री करणे.
• ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मचा वापर करून अधिक ग्राहकांपर्यंत पोहोचता येईल आपल्या स्थानिक वातावरणानुसार योग्य तंत्रज्ञान आणि पद्धती वापरणे महत्त्वाचे आहे.

5.SPRINKLER

Sprinkler Irrigation Types & Components

E.x-

70 x 30 / 5 x 5

70 x 30 / 25

2100 / 25

=84

=35 PVC 30ft

6 line 7 sprinkler

= Per line 14 sprinkler

= 30ft PVC pipe

= 84 Sprinkler

= 28 Take off

= 28 Ruber

= 28 end cap

• स्प्रिंकलर इरिगेशन पावसासारखे पाणी शेतामध्ये उडवते
• स्प्रिंकलर प्रणालीद्वारे पाण्याचे समान वितरण होते, ज्यामुळे पिकांना सर्वत्र समप्रमाणात पाणी मिळते.
• पारंपरिक पद्धतींपेक्षा स्प्रिंकलर प्रणाली अधिक प्रभावी आहे. ती पाण्याचा वापर कमी करते, ज्यामुळे जलस्रोतांचा संरक्षण होतो.
• पाण्याचे नियंत्रित वितरण केल्यामुळे पिकांच्या मुळांना जास्त आर्द्रता येत नाही, ज्यामुळे रोगांचा प्रसार कमी होतो.
• स्प्रिंकलर प्रणाली वापरल्यामुळे शेतकऱ्यांना पाणी देण्यासाठी कमी श्रम लागतात, आणि पाण्याचे व्यवस्थापन अधिक सोपे होते.

6.कंपोस्ट खत तयार करणे

आम्ही आज कंपोस्ट खत तयार करण शिकलो पहिल्यांनदा आम्ही कल्चर घेतले आणि गूळ 1 kg चुरून घेतला आणि 1 बॅगेत पाण्यात टाकला आणि त्या नंतर त्यात कल्चर टाकले आणि 7दिवस साठी ठेवले आणि त्या नंतर पाला पाचोळा जमा केला आणि त्याच्यावरती शेणाचे द्रावण तयार करून टाकले आणि मग कल्चर टाकले आणि ते बेड वरती कल्चर 14 दिवसांनी आणि तीसरींदा 21 दिवसांनी टाकून दिले .

7.पॉलीहाऊस

पॉलीहाऊस म्हणजेच एक विशेष प्रकारचे संरक्षित शेतीचे उत्पादन. यात प्लास्टिक किंवा ग्लासच्या वापराने तयार केलेल्या संरचनांमध्ये पिकांची लागवड केली जाते. यामुळे पिकांना हवामानाच्या अनिष्ट परिस्थितीतून संरक्षण मिळते, ज्यामुळे उत्पादन अधिक वाढते.

पॉलीहाऊसचे फायदे

1. हवामानाचे नियंत्रण: पॉलीहाऊसमध्ये तापमान, आर्द्रता आणि प्रकाश नियंत्रित करता येतो. त्यामुळे पिकांचे योग्य वाढीसाठी आदर्श वातावरण तयार होते.
2. वाढीव उत्पादन: पॉलीहाऊसमध्ये पिकांची लागवड अधिक सखोलपणे करता येते. त्यामुळे उत्पादनात वाढ होते आणि हंगामातही विस्तार करता येतो.
3. कीटक आणि रोगांपासून संरक्षण: पारंपरिक शेतीच्या तुलनेत पॉलीहाऊसमध्ये कीटक आणि रोगांचा प्रभाव कमी असतो. यामुळे रासायनिक औषधांचा वापर कमी करणे शक्य होते.
4. पाण्याचा बचत: पॉलीहाऊस प्रणालीमध्ये पाण्याचा वापर अधिक नियंत्रित आणि कमी प्रमाणात होतो, ज्यामुळे जलस्रोतांचा बचत होतो.

पॉलीहाऊसमध्ये लागवड करण्याची प्रक्रिया

1. स्थान निवड: सुरवातीला योग्य जागेची निवड करणे महत्त्वाचे आहे. हवेचा प्रवाह, सूर्यप्रकाश, आणि पाण्याचा स्रोत यांचा विचार करणे आवश्यक आहे.
2. संरचना तयार करणे: निवडलेल्या जागेत पॉलीहाऊसची रचना तयार करावी लागते. योग्य साधनांचा वापर करणे आवश्यक आहे.
3. पिकांची निवड: त्यानंतर आपण कोणती पिके लागवड करायची ते ठरवावे. टमाटर, काकडी, मिरची, आणि स्ट्रॉबेरी यांसारखी पिके पॉलीहाऊसमध्ये चांगली वाढतात.
4. पोषण आणि देखभाल: पिकांची योग्य काळजी घेणे आवश्यक आहे. नियमित पाणी देणे, खत टाकणे, आणि रोगांचा अभ्यास करणे महत्त्वाचे आहे.

8.फवारणीचे द्रावण

फवारणीचे द्रावण तयार करणे

फवारणीचे द्रावण तयार करणे म्हणजे आपल्या बागेमध्ये किंवा बागायती शेतात रोग, कीड, किंवा पोषणासाठी उपयुक्त द्रावण तयार करणे. यामध्ये काही महत्त्वाचे मुद्दे आहेत, ज्यामुळे तुम्हाला यशस्वीपणे फवारणी करता येईल.

१. आवश्यक साहित्यपाणीः

• स्वच्छ आणि साठवलेले पाणी वापरा.
• किडनाशक किंवा रोगनाशकः तुम्हाला आवश्यक असलेले रसायन .*अवयवः मोजण्यासाठी चहा चमचा, लिटर, किंवा मिटर.
• फवारणीचा यंत्रः फवारणी साठी स्प्रे बॉटल किंवा फवारणी यंत्र.

२. द्रावण तयार करण्याची पद्धत

• 1. प्रमाण ठरवाः फवारणीचे द्रावण तयार करण्यासाठी लागणारे प्रमाण लक्षात ठेवा. सामान्यतः, 1 लिटर पाण्यात 10-20 मिली किडनाशक चांगले असते
• 2. पाण्यात रसायन मिश्रित कराः• प्रथम, आवश्यक पाण्याची मात्रा एका भांड्यात घाला.• नंतर त्यात किडनाशक किंवा रोगनाशक हळू हळू टाका.चांगले मिश्रण होईपर्यंत चांगल्या प्रकारे ढवळा.
• 3. गुणवत्ता तपासाःतयार झालेले द्रावण अगदी हलके फिकट असावे. काही रसायने गडद रंगाची असू शकतात, त्यामुळे त्या प्रमाणात वापरा.

• 4. फवारणीची पद्धतः
• द्रावण तयार झाल्यावर, फवारणी यंत्रात ओता.
• सुरुवात करण्यापूर्वी हवा शांत असलेली जागा निवडा.
• वनस्पतींच्या पानांच्या मागील बाजूस फवारणी करा, कारण तिथे किडे सामान्यतः लपलेले असतात.

३. सुरक्षा उपाय

• ग्लोव्स व मास्कः रसायन हाताळताना ग्लोव्स आणि मास्कवापरा.
• सुरक्षितताः फवारणी झाल्यावर हात पाण्याने चांगले धुवा.
• संपूर्ण दिवस उघड्या जागेत राहणे टाळाः फवारणी केल्यानंतर काही तास बाहेर जाऊ नका.

४. फायदे

• फवारणीद्वारे वनस्पतींना लागणाऱ्या रोगांचा मुकाबला करता येतो.
• योग्य पोषणामुळे वनस्पतींची वाढ सुधारते.
• बागेत निरोगी वातावरण तयार होते

• फवारणी कारने

9.गाईचे शिंगे जळणे

कृती:-

त्या दिवशी आमचे गाई चे शिंगे जालायचे प्रैक्टिकल घ्यायचे होते त्यामुले सरानी डॉक्टरांना बोलवले. आधी आम्ही गॅस शेगडी आणली डॉक्टरांनी जे हत्यार दिले होते .ते हत्यार लाल होईपर्यंत गरम केले . नंतर बारक्या कालवाडी ला खाली पाडले आणि दोरीने बांधले. नंतर ते गरम झालेले हत्यार गाईच्या शेंगांन वरती दाबून ठेवले जोपर्यंत शिंगे संपूर्णपणे जलत नाही तोपर्यंत ते हत्यार तसेच राहून दिले . जेव्हा शिंगे संपूर्णपणे जळले तेव्हा ते हत्यार काढून बाजूला केले . नंतर आम्ही बघितले की शिंगणपाशी थोडीशी जखम झालेली आहे त्यामुळे तिथे आम्ही cipladine हा मलम लावला .

गाईचे शिंगे का जाळवित

(१) शिंगांना काही जखम झाली तर शिंगांना इन्फेक्शन होऊ शकते .

(२)शिंगांमुळे ते जाळीत अडकू शकतात .

(३) जर जनावरांनी मारलं तर शिंगांमुळे मोठी जखम होते.

या कारणांमुळे गाईचे शिंगे जाळले जातात.

10.हायड्रोपोनिक शेत

हायड्रोपोनिक शेत

हायड्रोपोनिक शेती :-

हायड्रोपोनिक शेती म्हणजे पाण्यावरची शेती .या शेती मध्ये फक्त पाण्याचा वापर केला जातो. या पद्धतीत मातीचा वापर केला जात नाही.

हायड्रोपोनिक शेती मधे घेतली जाणारी पिके :-

गाजर, मुळा, सिमला, मिरची, वाटाणा, स्ट्रॉबेरी, ब्लुबेरी, टरबूज, अननस, सेलेरी, तुळस, टोमॅटो, भेंडी, औषधी वनस्पती, पालक, काकडी, लांब दाड्याची फुले इ. रोपे चांगल्या प्रकारे वाढवता येतात.

DWC पद्धत

• या पद्धती मध्ये सुरुवातीला आम्ही पाण्याच्या टाक्या बांधून घेतल्या त्या मध्ये पाणी सोडले नंतर थर्माकॉल ला होल करून त्या मध्ये lettuce लावला. या पध्दत मध्ये पाणी स्थिर असते.या दोनी टाक्यांन मध्ये सगळे मिळून ११८ रोपटे आहेत. रोपांची वाढ होण्या साठी पाण्या मध्ये पाण्या मध्ये विरघळणारे खते टाकावे लागतात आणि पाण्याचा पीएच ,ईसी नियंत्रणात ठेवावा लागतो.

NFT पद्धत

या पद्धत मध्ये स्टॅन्ड तयार करून त्या वरती पाईप लावून त्याला होते होल करून रोपे लावले जातात. तेथे एक पाण्याची टाकी लावलेली असते ज्या मध्ये पाण्यात विरघळणारी खते टाकलेली असतात खतान मुळे रोपांची वाढ होते.

हायड्रोपोनिक शेतीचे फायदे

हाइड्रोपोनिक शेती ही खुप सोपी आहे . ह्या शेतिचे खूप फायदे आहे .

उदा…

–केवळ १०० फुट जागेत २०० रोपे लावता येतील. त्याचबरोबर बाहेरील वातावरणातुन येणाऱ्या किडी पासुन पिकाला संरक्षण मिळते.

परिणामी, वेळेची आणि मजुरांची बचत होते.

कमीत कमी जागेमध्ये नियंत्रित पद्धतीने व भरपूर पोषक घटकांच्या उपलब्धतेमुळे भाज्यांचे व फळांचे चांगले उत्पादन घेता येते.

11.थ्रिप्स मोजणे

• थ्रिप्स मोजणे आम्ही pollyhouse मध्ये जाऊन शिमला मिरची झाडा वरती जे किडे मोजले आणि ते दर आढवड्यात २ वेळा मोजले आणि ते pollyhouse च्या वहीत नोंद केली

Plant no	trips
1	50
5	72
11	60
15	54
21	75
62	40
57	35
52	40
47	30
42	25
65	66
69	35
75	35
79	40
85	50
106	45
111	30
116	40
121	30
126	30
129	45
133	25
149	60
101	60
170	30
175	25
180	25
185	185
190	25
193	23
197	47
203	15
213	150
217	97
223	170
229	47
234	15
239	0
244	115
149	84
254	45
257	15
318	15
313	137
308	67
303	46
25	75
31	19
277	88
261	107

12.बोकडाचे पोस्टमार्टम

कृती:- आम्ही आधी मास घातले हॅन्ड ग्लोज घातले व आम्ही त्या बोकदला गेस्ट हॉस्टेल जवळच्या शेताच्या मागे नेले. व मेलेल्या बोकडाला फाडल . बोकड फाडल्यावर आम्हाला दिसलं त्याचा रक्त गोठलेले आहे. आम्ही आत मधले काही अवयव काढले . जसे किडनी,फुफ्फुस,हृदय . आम्हाला बघायचे होते तो कशामुळे मेला त्यासाठी आम्ही त्याला फाडलं आत मधील अवयव कट करून बघितले. नंतर आम्ही टिकाऊ आणि फावड्याच्या साहाय्याने खड्डा खांनदून त्याला पुरून टाकले.

साहित्य:-

1. मास्क

2. हॅन्ड ग्लोज

3. चाकू

4. टिकाऊ

5. फवडा

निष्कर्ष:- या बोकडाला पिवळ्या नावाचा आजार झाला होता . त्याच्या आतडे पिवळे झाले होते. त्याच्या फुफुसाला होल होतं . ते गोठ्यातल्या एका लोखंडाच्या कप्प्यांमध्ये गुतला होता त्यामुळे आणि त्या पिवळ्या आजारामुळे त्याचा मृत्यू झाला. हे आम्हाला समजले.

13.कोंबड्याचे खाद्य

खाद्यातील घटक 35

• पाणी
• प्रोटीन
• फ्याट
• कार्बोहायड्रेट
• मिनरल्स
• विटामिन

प्रोटीन

• सोयाबीन पेंड
• शेंगदाणा पेंड
• मासाळे कूट
• ब्लड वेल

र्कार्बोहायड्रेट

• गहू तांदूळ

फॅट्स

• शेंगदाणा पेंड
• तांदुळाचाभुसा

पक्षीचे खाद्य

पक्षाचे वय खाद्याचे प्रकार

0-7 दिवस प्री स्ट्रार्टर

7ते 21 दिवस स्टार्टर

22 ते 42 दिवस फिनिशर

vaccination programme (brollers)

Vaccine . .

IBD(GUMBORO)

immucox vaccine

coccidial vaccine optional

1 st ND lasoto

2nd IBD(GUMBORO)

2nd IBD(Lasoto)

3rd IBD(GUMBORO)

3rd ND (Lasoto)

4th Lasoto ND

14.गाईच्या वाजना वरून खाद्य कडणे

उदा..गाई चे वजन 96 किलो आहे .

• वजन(3%)

96(3%)

=1.5

• खुराक (25%)

2.88X 25%

=0.72

• चारा (75%)

2.88X75%

=2.16

• हिरवा चारा (75%)8

2.16X75%

=1.62

• सुका चारा

2.16X25%

=0.54

• हिरवा चारा

1.62X5

=8.1

• सुका चारा

0.54X5

=2.7

*खुराक = 720 gm

*हिरवा चारा= 8.1 kg

*सुका चारा= 2.7 kg

96 किलो वाजना वरुण येवधा चारा गाई ला टाकला पाहिजे.

15.माती परिक्षण

माती परिक्षण म्हणजे आपल्या मातीची गुणवत्ता आणि पोषणतत्त्वे तपासणे. यामुळे आपल्याला योग्य उत्पादनांसाठी मातीची योग्य तयारी करता येते.

१. माती परिक्षण महत्त्व

• पोषणतत्त्वांचा अभ्यास: मातीमध्ये कोणती पोषणतत्त्वे आहेत आणि त्यांची प्रमाणे काय आहेत, हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.
• पिकांचे आरोग्य: योग्य पोषणतत्त्वांचा अभाव किंवा जास्त प्रमाणामुळे पिकांचे आरोग्य प्रभावित होऊ शकते.
• सुधारणा सुचवणे: चाचणीच्या परिणामानुसार आपण खतांची मात्रा आणि प्रकार ठरवू शकता.
• पाण्याचा व्यवस्थापन: मातीची संरचना आणि जलधारण क्षमतेबद्दल माहिती मिळते.

२. माती परिक्षण प्रक्रिया

१. नमुना घेणे

• नमुन्याची तयारी: मातीच्या विविध ठिकाणांवरून नमुने घ्या. एकाच ठिकाणाहून एकाच प्रकारची माती घेऊ नका.
• खोलाई: ६-८ इंच खोलून माती घ्या.

२. प्रयोगशाळेत आणले

• फी :-आमच्या माती परिक्षण ल्याब मध्ये ६ घटक चेक करून दिले जातात
• घटक :- १] पालाश
• २] नत्र
• ३]फॉस्फोरस
• ४] शेंद्रीय कर्रब
• ५] PH
• 6] EC

16.शेळ्याचे आजार आणि उपचार

आजार / रोग

१)धूळकांडी / हागवण

२)ताप

३)सर्दी व ठसका लागणे.

४)दगडी/ mastities

५)डोळ्यातून पाणी येणे / घान गाळण

रोग

१)आहार, उपचन

२) वातावरण, मार लागल्याने

३) वायरल इन्फेक्शन,वातावरणातील बदल

स्पस्टीकरण

1] बुळकांडी :- आहारात बदल झाल्याने व अपचन झाल्यामुळे बुळकांडी लागते

2] ताप :- वातावरणात बदल झाल्यामुळे आणि मार लागल्यामुळे ताप येतो

3] सर्दी / ठसका लागणे :- viralinfexlion आणि वातावरणात झाल्यामुळे सर्दी होते

लसीकरण

• लस देण्याच्या 15 दिवस आधी जंतनाशक औशध पाजावे

१) PPR

२) ET

३) TT

४) FMD

५) घठसर्प

६) बसेलोसिम

17.झाडांची कटिंग

झाडांनाची कटिंग आम्ही झाडांची कटिंग करत होतो आणि झाडांची कटिंग जून किंवा जुलै मध्ये केली पाहिजे पण आम्ही थोडी लेट केली करन लवकर केली असती तर त्या फळा ना नुकसान नाही झाल असत आपंन झाडाची कटिंग करावी लागते कारण फळ ना पूर्ण नुट्रस्शन मिळावे त्यामुळे कटिंग केली जाते. आणि तिथे कुट्टींग करता करता डास खूप चवत होते असा कंटाळा आला होता पण कटिंग करायला मज्जा पण येत होती कट कट सर्व कट करून आम्ही कटिंग

केलीकेळीच्या झाडांची कन कापणे आम्ही संकेत विशाल आणि मी आम्ही तिघ मिळून केळी च्या बागेत जाऊन केळीचा झाडा खाली जे एक्स्ट्रा झाड म्हणजे आपण त्याला कण अस म्हणतो आम्ही ते कट केले आणि केळीचा बागेत पण खूप मच्छर चावतात तिथे फूड लॅब वल्या मुलांनी मोनुके टाकून ठेवले आहेत तर येवढे डास चावले पण तरी आम्ही ओडोमोस लावून काम केलं आणि ते सर्व कण बाजूला केले आणि मुख्य झाड राहू दिले

18.मुर्गास ड्रायर

ड्रायर म्हणजे -:

एखादी वली वस्तू किंवा एकाद्या वस्तू मधले पाण्याचे प्रमाण कमी करण्याचे काम ड्रायर हे करते

साहित्य:-

(१) सिल्वर पेपर

(२) 50 ग्राम मुरगास

(३) ड्रायर मशीन

कृती :-

मुरगास आम्ही 50 ग्राम घेतला व त्याला सिलव्हर घेत‌ला व laboratory oven मध्ये ठेवले. त्या नातुरून अध्या तासाने चेक करत होतो

वेळ	वजन	पाणी किती कमी झाले
१२:४० am	५०ग्राम	१४ ml
१:२० am	३६.३१ ग्राम	३.३ ml
१:५६ am	३३.३१ ग्राम	१.८९ ml
२:२२ am	३१.४२ ग्राम	३.१५ ml

loss on drying

LOD = सुरवातीचे वजन÷वजन

= 50-20.70 gm÷ 50

= 58.6

निष्कर्ष

ओल्या चाऱ्यतून पाणी कसं काढायचं व त्याचे वजन किती आहे ते चेक करायचं त्या चऱ्याचे वजन किती येत बगायच = सूर्वतीचे वजन ÷ आत्ताचे वजन ह्या सूत्रांनी मुरघासाचा LOD चेक करायचा

20.गाई माजावर येणे

गाई माजवर येण्याचे लक्षणे:-

(१) जास्त प्रमाणात ओरडणे

(२) हालचाल करणे

(३) लघवी कताना शेपटी हलावणे

(४) दुसऱ्या गाईच्या अंगावर उड्या मारणे

(५) युनी मर्गातून चिकट द्रव्य भायेर पडते

• गाई चा गाभण काळ 9 महिने 9 दिवास असतो

• गाई माजावर आल्यानंतुरून परत 21 दिवसांनी माजावर येते.

• गाई पहिल्यांदा माजावर येण्यासाठी गाईचे वजन 300kg असावे लागते.

*गाईची गर्भअवस्था*

1 • 1st step:- 0-3 महिने ह्यदयचे ठोके जाणवतात

2 • 2 nt step:- 3-6 महिने 250 gm ते 10 किलो चा होतो

3 • 3 rd step 6 ते 9 महिने ह्यदय विकास 60 दिवसात वाढ होते

कृती :-

गाईच्या पोटात हात घालून चेक करतात आणि पोटात पिल्लचे आकार चेंडू एवढा असेल तर समजायचं की पिल्लू 3 ते 6 महिंन्याचे असते

• 20 ते 30 परयांत वजन वाढते

21.बिज प्रक्रिया

बियाने म्हणजे

वनस्पतीचा कोणताही भाग जेव्हा आपण वनसतीच्या अभिरुधि साठी वापरतो त्याला बियाने म्हणतात

बी म्हणजे

म्हणज मूलांकर आनि आग्राकूर यांचा आन्न संचय म्हणजे बी.

बीज प्रक्रिया का करावी

①जमिनेतून व बियापासून पसरणाऱ्या रोगांचा प्रादुर्भाव टाळता

2] बियनाची शेतात उगविण्याची शमता वाढते

③ बियनांची शेतात रोपांची निरोगी जोमदार बाढवे वाढ होते

(4) रोगर रोपांची संख्या कमिझा कमि झाल्या मुळे हेक्टरी उत्पदामधू वाढ

(5) रोग व किडी नियत्रावरील खर्चात बचत होते .

⑥ बिजप्रक्रिया साठी कमि खर्च येतो

बीज प्रक्रियाचे प्रकार

(१) रासायनिक बीज प्रक्रिया

(२)जैविक बीज प्रक्रिया

(३) भैतिक बीज प्रक्रिया